Bebeklerde yürüme, koşma gibi aileleri heyecanlandıran şeylerden biri de konuşmadır. Çoğu zaman aileler konuşmanın hemen olmasını beklerler. Peki bebeklerde konuşma için doğru zaman nedir? Bebekler ne zaman konuşur? Yanıtını Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Coşkun Saf anlattı.
Hepimiz bebeğimizin bir an önce konuşması için sabırsızlanırız. Ağızlarından çıkan tek bir kelime mutlu olmamız için yeterli olur. Ancak bazen bebeklerde konuşma bazı nedenlerden dolayı gecikebilir. Bebeklerde konuşma gecikmesi neden olur? Tüm merak edilen soruları Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Coşkun Saf yanıtladı.
Konuşmak insan beyninin en önemli gelişimsel süreçlerinden birini oluşturur ve bebeğin sosyal ve beyin gelişiminin önemli bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Bebeklerde konuşmanın ilk adımları 3 ay civarında başlayan mırıldanma ve müzikal sesler olarak kabul edilebilir. 6 ay civarında heceler, 1 yaş civarında kelimeler ve 2 yaş civarında 2-3 kelimelik ufak cümleler kurmaya başlarlar.
Bebekler 3 ay civarında mırıldanma, agulama ve müzikal sesler çıkarmaya başlarlar ayrıca çevreden gelen seslere gülerek veya farklı sesler çıkararak tepki vermesi, farklı ihtiyaçları için farklı ağlama çeşitlerinin olması da bu dönemde beklenen gelişimsel göstergelerdir. Daha sonra 6 ay civarında heceleri söylemeye başlarlar ve başlangıçta daha çok ba-ba veya de-de gibi tekrarlayıcı heceleri söyleyerek ilk kelimelerin temeli atılmış olur. Bu arada 9 ay civarında bebekler ‘hayır’ veya ‘bay bay’ gibi temel kelimelerin anlamlarını da anlamaya başlayıp bu kelimelere özel tepkiler vermeye başlarlar. Bebeklerde konuşmayı değerlendirirken sadece bebeğin sözel olarak söylediği hece, kelime veya cümleler değil aynı zamanda çevreden duyduğu kelime veya cümleleri anlaması ve onlara tepki vermesi de değerlendirilir. 12-18 ay arasında ‘anne, baba, dede’ gibi anlaşılır birkaç kelime söyleyebilmesi ve ufak anlaşılabilir komutları yerine getiriyor olması beklenir. 18-24 ay arasında duydukları basit ve kısa kelimeleri tam olmasa da taklit ederek söyleyebilmeleri ve kelime dağarcıklarının bir miktar daha artmış olması ve 10 kelime civarında kullanıyor olması, insan, obje ve vücut bölümlerinin isimlerini biliyor olması beklenir. 2 yaş civarında birkaç kelimelik ufak cümleler kurabilmeleri ve 50 kelime civarında kelimeyi söyleyebiliyor olmaları beklenir.
Konuşma gecikmesi yukarıda bahsettiğimiz konuşma ve dil gelişim basamaklarının çocuğun beklenen yaşında görülmemesi olarak tariflenebilir. Böyle bir gecikme hangi ayda saptanırsa saptansın altta yatabilecek durumlarla ilgili çocuğun bir pediatri hekimi tarafından değerlendirilmesi ve gerekli görülen durumlarda kulak-burun-boğaz, çocuk psikiyatrisi, çocuk nörolojisi, çocuk gelişim uzmanı veya dil ve konuşma terapisi gibi uzmanlık alanlarınca multidisipliner bir şekilde değerlendirilmesi gerekebilir. Konuşma gecikmesinin anatomik, nörolojik, psikiyatrik, sosyal ve gelişimsel birçok sebebi olabilmektedir ve birçoğu erken müdahale edildiğinde çocuğun gelişiminin normal seyretmesi açısından önem arz etmektedir. Çocuklarda konuşma gecikmesine neden olan durumlarla ilgili örnekler vermek gerekirse çocukta farkedilmeyen bir işitme sorunu, dil bağı veya damağın anatomik anormallikleri, çocuğun sosyal ortamında diyalog veya uyaran eksikliği, otizm spektrum bozuklukları gibi psikiyatrik rahatsızlıklar, özel öğrenme anormallikleri, beyin gelişimini etkileyen nörolojik veya metabolik hastalıklar sayılabilir.
Basın Yansımaları:elele.com.tr
Alo Yeditepe