Panik Atak Belirtileri Nelerdir? Panik Atak Nasıl Geçer?

Panik Atak Nedir?

Panik atak, beklenmedik bir anda ve ani bir şekilde ortaya çıkan yoğun korku, endişe veya rahatsızlık nöbetidir. Genellikle birkaç dakika süren bu atak, kişinin ciddi bir tehdit ya da tehlikeyle karşı karşıya olduğuna dair bir hisse kapılmasına neden olur, ancak ortada gerçek bir tehlike yoktur. Panik ataklar sırasında yaşanan korku o kadar yoğun olabilir ki, kişi kontrolünü kaybedeceğini, bayılacağını ya da öleceğini düşünebilir. Fiziksel belirtilerle birlikte gelir ve genellikle kalp krizi ya da ciddi bir sağlık sorunu gibi yanlış yorumlanabilir. Panik ataklar, bazen bir kez yaşanabilir, ancak sıklıkla tekrarlayan bir durum haline gelebilir.
Bu durumda, kişiye "panik bozukluk" tanısı konulabilir.

Panik bozukluğu olan bireyler, sürekli olarak bir sonraki panik atağın ne zaman geleceği konusunda endişelenirler ve bu durum, sosyal hayatlarını, iş performanslarını ve genel yaşam kalitelerini olumsuz yönde etkileyebilir. Ayrıca panik ataklar, depresyon ve anksiyete bozuklukları gibi diğer ruh sağlığı sorunlarıyla birlikte de görülebilir. Bu atakların sıklığı ve şiddeti kişiden kişiye değişiklik gösterir, ancak genel olarak büyük bir rahatsızlık yaratır.

Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Panik ataklar, hem fiziksel hem de duygusal belirtilerle kendini gösterir. Belirtiler aniden ortaya çıkar ve genellikle birkaç dakika içinde doruk noktasına ulaşır. Panik atak sırasında en sık görülen belirtiler şunlardır:

•    Kalp çarpıntısı veya hızlanmış kalp atışları: Kişi, kalbinin çok hızlı attığını ya da göğsünde çarpıntı hissettiğini fark eder. Bu belirti, panik atak sırasında oldukça yaygındır ve kalp krizi geçiriyormuş hissine yol açabilir.
•    Terleme: Ani ve yoğun terleme atak sırasında yaygın olarak görülür.
•    Titreme veya sarsılma hissi: Panik atak yaşayanlar, bedenlerinin istemsizce titrediğini veya sarsıldığını hissedebilirler.
•    Nefes darlığı veya boğulma hissi: Kişi, yeterince nefes alamadığını veya nefesinin kesildiğini düşünerek yoğun bir boğulma korkusu yaşayabilir.
•    Göğüs ağrısı veya sıkışma hissi: Göğüste baskı, ağrı veya rahatsızlık hissi sık görülür ve bu durum genellikle kalp krizi korkusunu tetikler.
•    Baş dönmesi, sersemlik hissi veya bayılma: Panik atak sırasında kişi, başının döndüğünü ya da bayılacakmış gibi hissettiğini fark edebilir.
•    Mide bulantısı veya karın ağrısı: Sindirim sistemi ile ilgili şikayetler, panik atakların bir parçası olabilir ve mide bulantısı, gaz veya karın ağrısı şeklinde kendini gösterebilir.
•    Gerçek dışı ya da tuhaf hissetme (derealizasyon): Kişi, çevresindeki her şeyin gerçek dışı olduğu hissine kapılabilir. Bu durum, bir rüya gibi hissetme ya da çevresine yabancılaşma şeklinde kendini gösterir.
•    Ölüm korkusu: Panik atak sırasında kişi, aniden öleceğini ya da ciddi bir sağlık sorunu yaşayacağını düşünerek yoğun bir korku yaşayabilir.

Panik Atak Neden Olur?

Panik atakların neden olduğu tam olarak bilinmemektedir, ancak bir dizi biyolojik, psikolojik ve çevresel faktör bu durumu tetikleyebilir. Panik ataklara neden olan başlıca etkenler şunlardır:
•    Genetik Yatkınlık: Ailede panik bozukluğu ya da anksiyete bozukluğu olan kişilerde, panik atak geçirme olasılığı daha yüksektir. Genetik yatkınlık, panik ataklara karşı daha savunmasız hale getirebilir.
•    Beyindeki Biyokimyasal Dengesizlikler: Beyinde serotonin, dopamin gibi kimyasalların dengesizliği, anksiyete ve panik ataklara yol açabilir. Bu nörotransmitterlerin düzensiz çalışması, kişinin kaygıya daha yatkın olmasına neden olabilir.
•    Stresli Yaşam Olayları: Yoğun stres, travma, iş veya aile baskısı, ciddi hastalıklar ya da yakın birinin kaybı gibi yaşam olayları, panik atakları tetikleyebilir.
•    Anksiyete Bozukluğu: Sürekli endişe ve kaygı hali, panik atakların daha sık yaşanmasına neden olabilir. Anksiyete bozukluğu olan bireylerde panik ataklar daha yaygındır.
•    Kafein ve Uyarıcı Maddeler: Aşırı kafein tüketimi, sigara, alkol veya uyuşturucu maddeler de panik atakları tetikleyebilir.
•    Travma: Geçmişte yaşanan ciddi travmalar (kazalar, saldırılar, doğal afetler gibi) panik bozukluğu ve panik atakların gelişmesine neden olabilir.

Panik Atak Tedavisi Nasıl Olur?

Panik atakların tedavisinde iki temel yöntem kullanılır: psikoterapi ve ilaç tedavisi. Bu iki tedavi yöntemi, birlikte ya da ayrı ayrı uygulanabilir ve kişinin durumuna göre özelleştirilebilir.
Panik atak tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemler şunlardır:

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

BDT, panik atakları tedavi etmede oldukça etkili bir psikoterapi yöntemidir. Bu terapi, kişinin panik atağı tetikleyen olumsuz düşünce kalıplarını tanımasına ve bu düşünceleri değiştirmesine yardımcı olur. Kişi, panik atağı başlatan düşüncelerle nasıl başa çıkacağını öğrenir ve bu sayede atakların sıklığı ve şiddeti azalır.

Maruz Kalma Terapisi

Bu terapi yöntemi, kişinin korkularıyla yüzleşmesini sağlar. Kişi, panik atak sırasında kaçındığı durumlardan ya da nesnelerden kontrollü bir şekilde maruz bırakılır. Bu sayede korkuların üstesinden gelmeyi öğrenir.

İlaç Tedavisi

Antidepresanlar ve anksiyolitikler, panik bozukluk tedavisinde yaygın olarak kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçlar, beyin kimyasallarını dengeleyerek panik atakları kontrol altına alır. Ancak ilaçlar yalnızca doktor kontrolünde kullanılmalıdır.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir diyet uygulamak, uyku düzenine dikkat etmek ve stres yönetimi tekniklerini öğrenmek panik atakların sıklığını ve şiddetini azaltabilir.

Panik Atak Anında Ne Yapmalı?

Panik atak anında yapılabilecek bazı adımlar, durumu yönetmeye ve rahatlamaya yardımcı olabilir. İşte panik atak sırasında uygulanabilecek bazı yöntemler:

Derin Nefes Alma

Nefes Alışverişini Kontrol Etme:

Yavaş ve derin nefes almayı deneyin. Burnunuzdan derin bir nefes alın, birkaç saniye bekleyin ve ardından ağzınızdan yavaşça verin. Bu yöntem, kalp atış hızınızı yavaşlatabilir ve sakinleşmenize yardımcı olabilir.

Fiziksel Rahatlama

Kasları Gevşetme:

Vücudunuzdaki kasları sırayla gevşetin. Ayak parmaklarınızdan başlayarak, bacak, karın, kollar ve yüz kaslarına kadar her kas grubunu gevşetin. Bu, stresin azalmasına yardımcı olabilir.

Farkındalık ve Zihin Egzersizleri

Şu Anı Yaşama:

Kendinize, o an neler hissettiğinizi, gördüğünüzü ve duyduğunuzu hatırlatın. Çevrenizdeki nesneleri, sesleri veya hisleri gözlemleyin. Bu, panik atak sırasında gerçekliğinizi yeniden kazanmanıza yardımcı olabilir.

Zihinsel Sakinleştirici Teknikler

Pozitif Düşünceler:

Kendinize olumlu ve gerçekçi cümleler tekrarlayın. "Bu sadece bir panik atak ve geçecek." gibi cümleler, zihninizi sakinleştirmeye yardımcı olabilir.

Fiziksel Hareket

Hareket Etme:

Mümkünse kısa bir yürüyüş yapmayı deneyin. Yürümek, endorfin salgılar ve panik atak sırasında kaygınızı azaltabilir.

Dikkati Dağıtma

Farklı Bir Şeye Odaklanma:

Panik atak sırasında dikkatinizi dağıtacak bir şeyler yapın. Sevdiğiniz bir şarkıyı dinlemek, bir film izlemek veya bir kitap okumak gibi faaliyetler, panik hissinizi azaltabilir.

Güvenli Bir Ortam Yaratma

Güvende Hissetme:

Kendinizi güvende hissettiğiniz bir yere gidin. Mümkünse, güvendiğiniz bir kişiyle birlikte olun.

Yardım Arama

Destek İsteme:

Eğer yalnızsanız, güvendiğiniz bir arkadaşınıza veya aile üyesine ulaşın. Konuşmak ve destek almak, durumu daha yönetilebilir hale getirebilir.

Eğer Gerekiyorsa Profesyonel Yardım Alın

Uzman Desteği:

Eğer panik ataklarınız sık sık tekrarlıyorsa veya hayatınızı etkiliyorsa, bir uzmandan yardım almak önemlidir. Terapi ve/veya ilaç tedavisi, durumu yönetmeye yardımcı olabilir.

Panik atak sırasında bu adımları denemek, kişisel deneyime bağlı olarak etkili olabilir. Herkesin durumu farklı olduğu için, hangi tekniklerin sizin için işe yaradığını keşfetmek önemlidir.

Panik Atak Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Panik Atak Nasıl Geçer?

Panik atak sırasında yapılabilecek bazı stratejiler, atakların kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. İşte panik atakla başa çıkmak için bazı yöntemler:
• Nefes Egzersizleri: Panik atak sırasında nefes almakta zorluk çekilebilir. Derin nefes egzersizleri, vücudun sakinleşmesine ve kalp atışlarının normal hızına dönmesine yardımcı olabilir. Burundan derin bir nefes alıp ağızdan yavaşça vermek, atak sırasında rahatlatıcı olabilir.
• Odaklanma: Panik atak sırasında, çevredeki nesnelere odaklanmak veya zihni meşgul edecek bir şey yapmak (örneğin bir şarkının sözlerini hatırlamaya çalışmak) atakların etkisini azaltabilir.
• Kas Gevşetme Teknikleri: Vücuttaki kasları sırayla kasıp gevşetmek, panik atağın yarattığı gerginliği azaltabilir.
• Dışarı Çıkmak: Açık havada yürüyüş yapmak ya da dışarı çıkmak, atak sırasında zihni dağıtabilir ve panik hissini hafifletebilir.

Panik Atak Yaşayanların Yorumları Nelerdir?

Panik atak yaşayan kişilerin deneyimleri genellikle oldukça yoğun ve korkutucudur. Bu kişiler, aniden başlayan ve birkaç dakika içinde şiddetlenen fiziksel ve duygusal belirtilerle başa çıkmak zorunda kalırlar. Çoğu kişi, yaşadıkları panik atakları kontrol kaybı, ölüm korkusu, hatta çıldırma duygusuyla ilişkilendirir. Bu korku dolu anlar, bedenin sanki bir tehlike altındaymış gibi tepki vermesine neden olur, bu da kişinin hem bedensel hem de zihinsel olarak aşırı bir stres yaşamasına yol açar. İşte panik atak yaşayanların kendi sözleriyle deneyimledikleri duygular:
• "Öleceğimi düşündüm."
Panik atak geçiren birçok insan, ani başlayan şiddetli kalp çarpıntısı, nefes alamama hissi ve göğüs ağrısıyla karşı karşıya kalır. Bu belirtiler, kişinin kalp krizi geçirdiği yanılgısına kapılmasına neden olabilir. Bir kişi bu deneyimi şöyle ifade ediyor: "Kalbim çok hızlı atıyordu ve göğsüm sıkışıyordu. Nefes alamıyordum ve her an kalbimin duracağını düşündüm. Gerçekten öleceğimi sandım."
• "Her şey bulanıklaştı ve gerçek dışı hissettim."
Panik atak geçiren birçok kişi, gerçeklik algısında bir değişim yaşar. Dünya gerçek dışı gelir, çevresindeki her şeyden kopmuş gibi hissederler. Bu durum, "derealizasyon" ya da "depersonalizasyon" olarak adlandırılır. Kendi bedenine ya da çevresine yabancılaşma hissi, korkuyu daha da yoğunlaştırır. Bir kişi bu durumu şu şekilde açıklıyor: "Etrafımdaki her şey bulanıklaştı. Sanki her şey rüya gibiydi, hiçbir şey gerçek değilmiş gibi hissettim. O an tamamen kontrolden çıktığımı düşündüm."
• "Kontrolümü tamamen kaybettim."
Panik atak sırasında kişiler, bedenlerinin ve zihinlerinin kontrolünü kaybettiklerine inanırlar. Bu durum, onların çaresizlik hissetmesine ve atak sırasında kendilerini daha da kötü hissetmelerine yol açar. Bazı insanlar bu hissi şöyle tarif ediyor: "Vücudum titremeye başladı ve ter içindeydim. Ne yapacağımı bilemedim. Her şey üstüme geliyormuş gibi hissettim ve sanki tüm kontrolümü kaybettim."
• "Kaçacak bir yer bulamıyordum."
Panik atak geçirenler, kendilerini bir tehlikenin ortasında sıkışmış gibi hissederler. Ne yaparlarsa yapsınlar, kendilerini rahatlatacak bir çözüm bulamazlar. Bu durum, onları paniğe daha fazla sürükler. Bir kişi bu durumu şöyle anlatıyor: "Sanki bir tehlike içindeymişim gibi hissediyordum ama kaçacak bir yer yoktu. O an gerçekten her şey bitiyormuş gibiydi ve ne yapacağımı bilemedim."
• "Bayılacakmışım gibi hissettim."
Panik atak yaşayan bazı kişiler, bayılacaklarını ya da yere yıkılacaklarını düşünürler. Baş dönmesi, halsizlik ve denge kaybı gibi belirtiler bu hissi tetikler. Panik atak yaşayan bir kişi bunu şöyle ifade ediyor: "Başım dönmeye başladı, her an bayılacakmışım gibi hissettim. Dünya etrafımda dönüyordu ve bir yere tutunmak zorunda kaldım. O an çok korktum."
• "Kimse beni anlamıyor gibi hissettim."
Panik ataklar, genellikle dışarıdan bakıldığında anlaşılmayan bir deneyimdir. Çoğu insan atak geçiren kişiyi fiziksel olarak normal görebilir, bu da kişinin yalnız ve çaresiz hissetmesine neden olabilir. Bir kişi bu yalnızlık hissini şöyle anlatıyor: "Kimse beni anlamıyor gibi hissettim. Herkes bana bakıyordu ama kimse neler yaşadığımı gerçekten anlamıyordu. Bu, beni daha da kötü hissettirdi."
• "Her şey normale döndüğünde bile korku kalıyor."
Panik ataklar genellikle birkaç dakika içinde zirveye ulaşır ve sonra yavaş yavaş geçer. Ancak birçok insan, atak sona erdikten sonra bile bu deneyimin yarattığı korku ve endişeyi uzun süre taşır. Bir kişi bunu şu şekilde ifade ediyor: "Atak sona erdiğinde fiziksel belirtiler geçti ama zihnimde korku kalmaya devam etti. Tekrar yaşanacağından korktum ve sürekli tetikteydim."

Gece Panik Atak Yaşayanların Deneyimleri Nelerdir?

Gece panik atakları yaşayan insanlar, uykudan aniden büyük bir korku ve endişe içinde uyanmanın ne kadar korkutucu olduğunu anlatırlar. Uykunun en rahatlatıcı anında bile panik atak geçirebilmek, kişinin hem fiziksel hem de zihinsel olarak tükenmesine yol açabilir. İşte gece panik ataklarıyla ilgili bazı yorumlar:
• "Aniden nefes alamayarak uyandım. Kalbim deli gibi atıyordu ve bir anda her şey üstüme çöktü. Karanlıkta her şey daha korkutucu geldi ve tekrar uyuyamadım."
• "Gece aniden korku içinde uyanıyorum, sanki kötü bir şey olacakmış gibi hissediyorum. O anda kalp çarpıntısı, terleme ve nefes darlığı beni tamamen ele geçiriyor. Tekrar uykuya dönmek imkansız gibi geliyor."

Panik Atak Yaşayan İnsanların Ortak Noktası Nedir?

Panik atak yaşayan insanlar, bu deneyimle ilgili birçok benzer duygu ve durumla karşılaşabilirler. İşte panik atak yaşayan bireylerin ortak noktalarından bazıları:
• Yoğun Korku ve Anksiyete: Panik atak geçiren herkes, aniden beliren yoğun bir korku ve anksiyete hissi yaşar. Bu duygu, çoğu zaman mantıksız bir korku kaynağına dayanmaz, ancak hissedilen korku son derece gerçektir. Kişi, bu anlarda kalp krizi geçireceğinden ya da ölümden korktuğuna inanabilir.
• Fiziksel Belirtiler: Panik ataklar sırasında sık görülen fiziksel belirtiler, kalp çarpıntısı, nefes darlığı, terleme, titreme, mide bulantısı ve baş dönmesi gibi durumları içerir. Bu belirtiler, atak yaşayan kişinin korku seviyesini artırarak durumu daha da kötüleştirebilir.
• Kontrol Kaybı Hissi: Panik atak geçiren bireyler, genellikle vücutlarının ve zihinlerinin kontrolünü kaybettiklerini hissederler. Bu durum, onları çaresizlik ve yetersizlik duygularıyla baş başa bırakır.
• Gerçeklikten Kopma Hissi: Atak sırasında birçok insan, çevreleriyle olan bağlantılarının zayıfladığını ve gerçeklikten koptuklarını hisseder. Bu durum, "derealizasyon" ya da "depersonalizasyon" olarak adlandırılır ve kişi kendini gerçek olmayan bir dünyada gibi hissedebilir.
• Yalnızlık ve Anlaşılmama: Panik atak geçirenler, yaşadıkları durumun başkaları tarafından anlaşılamadığını düşünerek yalnızlık hissi yaşayabilirler. Atakların görünmeyen bir durum olması, çevrelerinden destek alamama duygusunu artırır.
• Kaçınma Davranışları: Atakların korkusu, bireyleri kaçınma davranışlarına yönlendirebilir. Bu, kalabalık yerlerden, stresli durumlardan ya da yalnız kalmaktan kaçınmayı içerebilir. Bu kaçınma davranışları, zamanla sosyal hayatı kısıtlayabilir.
• Tekrar Yaşama Korkusu: Panik atak geçiren birçok kişi, bir daha atak geçirme korkusuyla yaşar. Bu korku, günlük yaşamlarını etkileyebilir ve sürekli bir tetikte olma durumu yaratabilir. Kişi, herhangi bir stresli durumdan kaçınarak rahat bir ortam yaratmaya çalışır.
• Duygusal ve Psikolojik Etkiler: Panik ataklar, uzun vadede depresyon, sosyal anksiyete veya genel kaygı bozukluğu gibi diğer zihinsel sağlık sorunlarına yol açabilir. Ataklar sırasında yaşanan travmatik deneyimler, bireylerin duygusal durumunu olumsuz etkileyebilir.
• İyileşme Süreci: Panik atak yaşayan bireyler genellikle iyileşme sürecinde benzer yollardan geçer. Terapiler, ilaçlar, destek grupları veya kişisel stratejilerle atakları kontrol altına alma yolları arayabilirler. Kimi insanlar, destek alarak zamanla bu durumu yönetmeyi öğrenirler.
Panik atak yaşayan insanların ortak noktaları, bireylerin deneyimlerini anlamak ve desteklemek için önemli bir temel sağlar. Bu durum, hem bireylerin kendi yaşadıkları süreci anlamalarına hem de başkalarına destek olmalarına yardımcı olabilir.

Gece Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Gece panik atakları, kişi uykudayken aniden başlayan ve genellikle kişinin korku içinde uyanmasına neden olan ataklardır. Bu durum, özellikle kişinin uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir. Gece panik atak belirtileri şunlardır:
• Ani bir korku ya da panik duygusuyla uyanma
• Kalp çarpıntısı ya da göğüs ağrısı
• Nefes darlığı veya boğulma hissi
• Terleme, titreme veya üşüme
• Kontrolü kaybetme ya da ölüm korkusu
• Uykuya geri dönme güçlüğü
Gece panik atakları, genellikle gün içinde stresli olan ya da anksiyete bozukluğu olan kişilerde daha sık görülür.

Anksiyete ve Panik Atak Belirtileri Aynı mı?

Anksiyete ve panik atak belirtileri benzerdir, ancak bazı önemli farklar vardır:
• Anksiyete belirtileri: Sürekli endişe hali, gerginlik, kas gerginliği, mide sorunları, uyku bozuklukları ve konsantrasyon zorlukları gibi belirtiler içerir. Anksiyete, genellikle uzun süre devam eden bir endişe durumudur.
• Panik atak belirtileri: Anksiyetenin aksine, panik ataklar aniden başlar ve birkaç dakika içinde şiddetlenir. Yoğun korku, kalp çarpıntısı, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi fiziksel belirtilerle seyreder.
Her iki durumda da, psikolojik destek almak önemlidir. Hem anksiyete hem de panik ataklar, profesyonel yardım ile yönetilebilir.