Özellikle son yıllarda robotik cerrahi ameliyatlarının ortopedik sorunlarda kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Diz ve kalça eklemlerin protez ameliyatında robotik cerrahi teknolojisi, cerrahların ameliyat esnasında daha hassas, doğru ve hastanın anatomisine uygun bir şekilde  imkân tanımaktadır. 
Robotik diz protezi ameliyatları, geleneksel diz protezi ameliyatlarına göre; daha kısa sürede iyileşmesine imkan vermektedir. Dizde oluşan kıkırdak aşınması, halk arasındaki deyimi ile kireçlenme , travmalar, romatolojik hastalıklar gibi farklı nedenlerle ortaya çıkan eklem hasarlanmalarının tedavisinde diz protezi kullanılır.  

Protez cerrahisinde robotik cerrahinin kullanımı konusunda: “Robotik diz protezi cerrahisi nedir?”, “Robotik diz protez cerrahisinin avantajları nelerdir?”, “Robotik diz protez cerrahisi nasıl yapılır?” gibi tüm sorularınıza yazının devamından ulaşabilirsiniz. 

Diz Protezi Nedir? 

Diz protezi, diz eklemindeki hasar, ağrı veya işlev kaybı nedeniyle dizin işlevselliğini geri kazanmak ve hastaların günlük işini rahat bir şekilde yapmasını sağlamak amacıyla yapılan bir cerrahi işlemdir. Diz protezi, diz eklem yüzünün hasarlanmış bölgesinin pürüzsüz bir metal eklem ile değiştirerek uygulanmaktadır. 
Diz protezi, aşağıdaki durumları tedavi etmek için kullanılabilir:

Osteoartrit: İleri yaş, geçirilmiş travmalar veya genetik yatkınlık ile diz eklemi kıkırdak aşınmasına osteoartrit denir. Diz eklemindeki kıkırdak hasarı nedeniyle ortaya çıkan ağrı ve işlev kaybını hafifletmek için diz protezleri sıkça kullanılmaktadır.

Travma sonrası hasar: Diz ekleminin ciddi bir yaralanma sonucu hasar görmesi durumunda, protez cerrahisi gerekebilmektedir.

Romatoid artrit: Romatoid artrit gibi inflamatuar eklem hastalıkları diz ekleminin tahrip olmasına neden olabilir ve bu durumlarda diz protezi düşünülebilir.
Diz protezi, yapay bileşenlerin yerleştirildiği bir cerrahi işlemi içerir. Bu bileşenler genellikle metal, seramik veya plastikten yapılmıştır ve diz ekleminin işlevselliğini yeniden kazandırır. Diz protezi cerrahisi genellikle kişinin yaşam kalitesini artırabilir ve diz ağrısını hafifletebilir.
Diz protezi cerrahisine ihtiyaç duyan kişiler, bir ortopedik cerrah veya uzman tarafından değerlendirilmeli ve cerrahi seçenekler hakkında bilgilendirilmelidir. Cerrahi sonrası dönemde fizik tedavi ve rehabilitasyon, kişinin diz proteziyle daha iyi bir işlevsellik kazanmasına yardımcı olabilir.

Diz Protezine Ne Zaman İhtiyaç Duyulur?

Kireçlenme, travma ya da romatolojik hastalıklar nedeniyle kişinin diz eklemindeki hasar ciddi boyutlara ulaştığında diz protezine ihtiyaç duyulmaktadır. Yoğun ağrı veya işlev kaybına kadar ulaşabilen ve protez cerrahisine ihtiyaç duyulan bu durumları şöyle sıralamak mümkün: 

Osteoartrit (Kireçlenme) Tedavisinde Diz Protezi: Diz eklemindeki kıkırdak dokusunun zamanla bozulmasına ve aşınmasına neden olan kireçlenme ilerledikçe, ağrı, şişlik ve eklem sertliği gibi şikayetlerin de artmasına neden olur. Genellikle ileri yaş grubundaki hastalar gözlemlene bu durumda kişinin ağrısını hafifletmek ve hareket kabiliyetini artırmak için diz protezi uygulanmaktadır. 

Travmalar ve Diz Protezi: Düşmeler, kazalar ya da ciddi bir yaralanmalar da dizin kıkırdak ve kemik yapısında ciddi hasara neden olabilmektedir. Bu durumlar sonrasında da kişiye hareket kabiliyeti kazandırmak amacıyla diz protezi gerekebilmektedir. 

Romatoid Artrit veya Diğer İnflamatuar Eklem Hastalıklarında Diz Protezi Kullanımı: Romatoid artrit gibi inflamatuar eklem hastalıkları, diz ekleminde iltihaplanma, kıkırdak kaybı ve deformitelerin oluşmasına neden olabilir. Bu durumda, diz protezi ile eklem işlevselliğini iyileştirebilir.
Bunun yanında farklı nedenlerle dizde ortaya çıkan deformiteler de kişinin hareketlerini kısıtlayabileceği gibi ağrıya da neden olabilir. Diz protezi, bu tür deformiteleri düzeltmek veya hafifletmek için kullanılabilir.
Diz protez cerrahisi hastanın hekim tarafından ayrıntılı değerlendirmesi sonucunda hastayla birlikte karar verilerek gerçekleştirilmektedir. Bu noktada, hastanın yaşı, genel sağlık durumu, şikayetleri, yaşam tarzı gibi birçok kriter bir arada değerlendirilerek karar verilmektedir. Dolayısıyla başarılı sonuçlara ulaşmada hasta ve hekim uyumu çok önemlidir. 

Osteoartirit (Kireçlenme) Nedir?

En sık görülen eklem hastalıklarından biri olan ve tıbbi olarak osteoartrit olarak da adlandırılan diz kireçlenmesi, eklemlerdeki kıkırdakların bozulması ve yıpranması sonucu ortaya çıkar.  Genellikle yaşlanma süreciyle ilişkili olsa da yaşla sınırlı olmayan birçok nedenle gelişebilmekte. 
Yaş ilerledikçe kıkırdak dokusunun yıpranması nedeniyle ve kireçlenme riski artar. Bu nedenle en önemli etkenlerin başında yaşlanma yer almaktadır. Bunun yanında, aile öyküsü, travmalar veya eklem yaralanmaları, farklı nedenlerle belirli eklem gruplarının yoğun kullanılması ve özellikle dizler ve kalça eklemleri üzerine fazla yük binmesine neden olan fazla kilo da kireçlenme riskini artıran etkenler arasında yer almaktadır. 

•  Kireçlenmenin (Osteoartrit ) Belirtileri Nelerdir?

Diz ağrısı, yürüme ve merdiven inip çıkma ile ağrı olması, gece ağrısı, dizden ses gelmesi, dizde şişme gibi belirtiler osteoartirit hastalarında görülebilir. 

Robotik Diz Protezi Ameliyatı Nedir?

Robotik diz protezi ameliyatını, diz protezi ameliyatında robot desteği ile hastanın anatomisine en uygun protezi en uygun şekilde yerleştirmeye olanak sağlar.. 
Robotik cerrahi sistemlerde cerrahın hassas hareketlerini kontrol etmesine yardımcı olan özel robotik kollar ve kameralar kullanılarak, diz eklemindeki hasarlı veya bozulmuş kısımları çıkarmak ve yapay bir diz protezi ile değiştirilmektedir. Bu ameliyat, geleneksel yöntemlere göre daha erken hareket ve daha uyumlu protez yerleşimi gibi  kazanımlar sunmaktadır. 

Robotik Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Robotik diz protezi ameliyatı, cerrahın robotik cerrahi sistemlerin yardımıyla diz eklemindeki hasarlı veya bozulmuş bölgeleri çıkarmasını ve yapay bir diz protezi implantını doğru bir şekilde yerleştirmesini içeren bir prosedürdür. 
Robotik diz protez cerrahi öncesinde süreç hastanın değerlendirilmesiyle başlamaktadır. Hastanın ayrıntılı muayenesi yapılır ve filmleri üzerinden ameliyat planlaması yapılır. Ameliyat sonrası iyileşme döneminde hastanın fizik tedavi ve rehabilitasyon programına başlaması gerekebilir. Bu dönemde hastanın ekleminin güçlenmesi ve iyileşmesi için özel egzersizler yapması önemlidir.
Robotik diz protezi ameliyatı, her hasta için özelleştirilmiş bir prosedürdür ve cerrahın deneyimi, hastanın sağlık durumu ve ameliyatın nasıl yapılacağı gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Ameliyat sonrası dönemde hasta, cerrahın önerilerini dikkatle takip etmelidir. Bu ameliyat, eklem işlevini yeniden kazandırma ve ağrıyı hafifletme potansiyeli taşır, ancak her cerrahi müdahale gibi riskleri de vardır. Bu nedenle, ameliyat öncesi ve sonrası tüm olası durumlar hastaya hekimi tarafından ayrıntılı bir şekilde anlatılır. 

Robotik Diz Protezi Ameliyatı Kimlere Uygulanabilir? 

Robotik diz protezi ameliyatı, kireçlenme, travmalar, inflamatuar eklem hastalıkları, dizde oluşan deformiteler  gibi dizde ileri aşınma olan durumlarda uygulanır. Ancak bu hasta grupları içinde robotik diz cerrahisine uygunluk kararı hekimle yapılacak ilk değerlendirme sonrasında belirlenmektedir. Hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve yaşam tarzı da ameliyatın başarısını ve iyileşme sürecini etkileyebileceği için robotik diz cerrahisinde de kişiye özel yaklaşım uygulanmaktadır. Bu nedenle robotik diz cerrahisi düşünen kişilerin mutlaka öncelikle bu konuda uzmanlaşmış bir hekime başvurarak kapsamlı değerlendirmesini yaptırması gerekmektedir. 

Robotik Diz Protezi Ameliyatının Hastaya Kazanımları Nelerdir? 

Geleneksel cerrahi yöntemlerle kıyaslandığında, robotik diz protezi ameliyatının hasta açısından önemli kazanımlar sağlamaktadır. Bu kazanımlar arasında: 

Kişiye Özel Tedavi Yaklaşımı: Hastaya uyumlu diz protezi uygulanması ameliyat sonrasında daha iyi uyum ve işlevsellik sağlanması açısından son derece önem taşımaktadır. Robotik diz protezi cerrahisi bu noktada, hastanın anotomisi, diz eklemi boyutları gibi farklı parametrelerin hassasiyetle değerlendirilip, doğru implantların seçilerek uygulanmasını sağlayabilmektedir. Robotik cerrahi sistemleri hekime de yardımcı olması açısından önemlidir. Cerrahın kesileri ve implantların yerleştirilme konumunu daha hassas bir şekilde planlamasına yardımcı olur. Bununla birlikte, implantların daha doğru bir şekilde yerleştirilmesini ve eklem hizalamasının düzeltilmesine yardımcı olmaktadır. 

Daha İyi Görüntüleme İmkanı: Robotik cerrahi sistemi hastaya kazanımlarının yanında cerrah açısından da fayda sağlanmaktadır. Ameliyat sırasında cerraha daha iyi görüntüleme imkanı sağlayabildiği için işlem sırasında daha doğru kararlar almasında yardımcı olmaktadır. Ameliyat sonrası eklemin durumunu ameliyat sırasındaki robotik planlama ile ön görme imkanı sağlanır. 

Daha Hızlı İyileşme: Robotik diz cerrahisi sırasında protez ve hasta uyumu daha iyi olduğu için  daha hızlı rehabilitasyon imkanı sağlanmaktadır. 

Daha İyi Eklem Fonksiyonu: Robotik diz cerrahisi sisteminin sağladığı, doğru hizalama, hassas implant yerleşimi gibi birçok etken hastaların ameliyat sonrasındaki eklem fonksiyonlarını etkilemektedir. Daha iyi eklem fonksiyonu da doğal olarak hastanın günlük aktivitelerine daha hızlı dönmesine ve dolayısıyla yaşam kalitesinin artmasını sağlamaktadır. 

Robotik Diz Protezi Ameliyatı Sonrasında Nelere Dikkat Etmek Gerekir? 

Robotik diz cerrahisi sonrasında da diğer tüm cerrahi işlemlerde olduğu gibi hastanın dikkat etmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Bunların başında da hekimin uyarılarına dikkat etmek gelmektedir. Gerek kontrol randevuları gerekse devam tedavisinde gerekli olan fizik tedaviyle ilgili kurallara uyulması önemlidir. Ameliyat sonrasında hem kas gücünün artırılması hem de eklem hareketliliğinin kazanılmasında fizik tedavi ve rehabilitasyon programına hekimin önerdiği zamanlamada başlanmalıdır. Sigara içmek ve aşırı alkol kullanımı da iyileşme sürecinizi olumsuz etkileyebileceği için doktorunuzun önerilerine uygun olarak bu alışkanlıkları sınırlamak veya bırakmak yarar sağlayacaktır. Doktorunuz tarafından önerilen randevulara gitmek ve tıbbi kontrolleri düzenli olarak takip etmek, iyileşme sürecinizi izlemek ve gerektiğinde müdahale etmek için önemlidir.

Robotik Diz Cerrahisi Sık Sorulan Sorular