Venöz Yetmezlik Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Günün sonuna doğru artan bacak ağrısı, şişlik, dolgunluk hissi ve gece krampları çoğu zaman yorgunluk olarak görülür. Ancak bu şikâyetler, toplardamar kapakçıklarındaki bozulmaya bağlı gelişen kronik venöz yetmezliğin ilk belirtileri olabilir.

Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Baran Şimşek, özellikle kadınlarda daha sık görülen bu hastalığın, hareketsiz yaşam tarzı ve obezite artışıyla birlikte genç yaş grubunda da yaygınlaştığını vurguluyor. Hastalığın ilerlemesini önlemede ise erken tanı hayati rol oynuyor.

Kronik Venöz Yetmezlik Nedir?

Kronik venöz yetmezlik, toplardamarların içindeki kapakçıkların görevini yerine getirememesi sonucu kanın bacaklarda göllenmesiyle ortaya çıkan, ilerleyici bir damar hastalığıdır.
Doç. Dr. Baran Şimşek, “Venöz kapakçıkların bozulması, bacaklarda kanın birikmesine ve toplardamarlardaki basıncın artmasına neden olur. Bu süreç, zamanla ağrı, şişlik, cilt değişiklikleri ve yaralara kadar ilerleyebilir. Bu nedenle hem sağlık hem de yaşam kalitesi açısından tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır” diyor.

• Gençlerde de Görülme Sıklığı Artıyor

Venöz yetmezlik çoğunlukla ileri yaş hastalığı olarak bilinse de, artık genç bireylerde de daha sık görülüyor. Bunun sebepleri arasında:
•    Hareketsiz yaşam tarzı
•    Uzun süre ayakta kalmayı gerektiren işler
•    Obezite
•    Genetik yatkınlık
•    Damar gelişim anomalileri
•    Gebelik ve hormonal etkiler
özellikle öne çıkıyor.

Kadınlarda östrojen hormonunun toplardamar duvarlarını gevşetici etkisi ve gebelik sürecinde artan bası, venöz yetmezlik riskini daha da artırabiliyor. Gebelik sayısı arttıkça hastalığın şiddeti de artabiliyor.
Doç. Dr. Şimşek, özellikle COVID-19 sonrası dönemde hareketsizliğin artmasının ve kilo kontrolünün kaybolmasının hastalığın seyrini hızlandırdığını ifade ediyor.

Venöz Yetmezliğin İlk Belirtileri Nelerdir?

Hastalar genellikle şu şikayetlerle başvurur:

•    Gün sonunda artan bacak ağrısı
•    Dolgunluk ve ağırlık hissi
•    Ayak ve bacaklarda şişlik (ödem)
•    Gece krampları
•    Bacaklarda yanma ve kaşıntı hissi
•    Görünür varis damarları

Başlangıçta bu belirtiler dinlenmeyle azalabilir. Ancak hastalık ilerledikçe sabah saatlerinde bile devam edebilir. Tanı konulmadığında ve tedavi edilmediğinde ciltte koyulaşma, sertleşme ve açık yaralar gibi daha ciddi sorunlara yol açabilir.

Varis ile Venöz Yetmezlik Arasındaki Fark Nedir?

Venöz yetmezlik ve varis sıklıkla birbirine karıştırılır. Oysa;

👉 Venöz yetmezlik nedeni,
👉 Varis ise bu hastalığın sonucudur.

Doç. Dr. Şimşek, varislerin uluslararası ölçekte C0’dan C6’ya kadar evrelendiğini ve en ileri evrede iyileşmeyen bacak yaralarının ortaya çıkabildiğini belirtiyor.
Bu da hastalığın sadece estetik değil, ciddi bir tıbbi sorun olduğunun göstergesidir.

Kronik Venöz Yetmezlik Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi aşamalı ve kişiye özel planlanır:

1. Koruyucu Yöntemler
•    Varis çorapları
•    Harekete yönelik yaşam tarzı değişiklikleri
•    Kilo kontrolü

2. İlaç Tedavisi
•    Şişlik, ağrı ve kramp şikayetlerini azaltan ilaçlar
•    Gerekli durumlarda kan sulandırıcı tedaviler

3. Modern Girişimsel Yöntemler
Artık klasik açık ameliyatlar yerine daha konforlu yöntemler uygulanıyor:
•    Endovenöz Lazer Ablasyonu (EVLA)
•    Radyofrekans Ablasyonu (RFA)
•    Köpük tedavisi (skleroterapi)

Bu yöntemlerle kaçak yapan damarlar kapatılıyor ve hem fonksiyonel hem estetik olarak başarılı sonuçlar elde ediliyor.

Erken Tanı Hayat Kurtarır

Kronik venöz yetmezlik, erken dönemde fark edilip tedaviye başlandığında kontrol altına alınabilen bir hastalıktır.

Doç. Dr. Baran Şimşek’in vurguladığı en önemli üç nokta ise şunlardır:

✅ Obeziteyle mücadele
✅ Hareketli bir yaşam tarzı
✅ Düzenli doktor kontrolü

Bu üç adım, hastalığın ilerlemesini büyük ölçüde durdurabilir.