Girişimsel Radyoloji Nedir?
Girişimsel radyoloji, tıbbi görüntüleme bilimi olan radyolojinin, görüntüleme yöntemlerini kullanarak daha çok hastalıkların tedavisine yönlenmiş bir yan dal veya üst ihtisas alanıdır. Girişimsel radyolog sadece tanı koymakla yetinmeyip hastalıkların tedavisinde de rol üstlenir.
Girişimsel Radyoloji Uygulamaları
I. Diyagnostik Uygulamalar
Biyopsiler
İnce iğne aspirasyon biyopsileri ya da Tru-cut biyopsileri çeşitli radyolojik görüntüleme teknikleri (Ultrasonografi ve/veya Bilgisayarlı Tomografi ) eşliğinde,
- Boyun kitleleri ve Tiroid nodülleri
- Toraks kitleleri
- Batın içi organ biyopsileri (Karaciğer, pankreas, böbrek)
- Kemik biyopsileri uygulanır.
Arteriyografi Uygulamaları
Vücut damarlarının (arter =atardamar ve ven=toplardamar) ilaç kullanılarak X ışını ile görüntülenmesi yöntemidir.Genellikle femoral arterden ve nadiren koltuk altı (aksiller) girilerek iğne ve katater yardımı ile istenen bölge kontrast madde verilerek görüntülenir.
Anjiyografik Uygulamaları
- Karotis - Serebral (boyun/beyin) anjiyografi
- Arcus aortografi, Torasik (göğüs) anjiyografi
- Abdominal aortografi
- Renal (böbrek) anjiyografi
- Çöliak /SMA (batın organları) anjiyografi
- Üst/alt ekstremite arteriografi
Anjiyografi (Arteriyografi) Uygulamaları
Yüksek teknolojiyi içeren anjiyografi cihazları sayesinde yüksek çözünürlüklü imaj kalitesi ile en distal dallar yüksek netlikle gösterilebildiği gibi 3 Boyutlu görüntü de elde edilebilmektedir.
Abdominal Aortagrafi, Ekstremite Anjiografileri
Distal abdominal aortun, bacak ve ayağın arteryel dolaşımı görüntülenir.
Renal Anjiografi
Hipertansiyonun bir nedeni olabilen böbrek arteri daralması (renal arter stenozu) bu yöntemde araştırılır. Ayrıca böbrekte tümör şüphesi olan hastalarda, renal transplantasyon öncesinde ve sonrasında vasküler yapılar incelenmesi amacıyla da uygulanır.
Çöliak/SMA (superior mezenterik arter) Anjiografi
Mide, duedonum, karaciğer, dalak ve pankreasa ait vasküler patolojiler teşhis edilebilir. Gastrointestinal kanama kaynağı araştırılıyor ise genellikle anjiografisi ile birlikte tedavi de yapılır.
Torasik Anjiografi
Torasik aorta ; diseksiyon ve anevrizma yönünden incelenir.
Arkus Aortografi
Arkus aorta ve brakio-sefalik damarların darlık, genişleme ve tıkanıklıkları teşhis edilir.
Üst Ekstremite Anjiografi
Kolların damar yapıları değerlendirilir. Tıkanık ve darlıkları saptanır ise tedavi amaçlı girişimsel radyolojik yöntemler uygulanır.
Karotis/ Serabral Anjiografi
Bu incelemelerde baş ve boyun bölgesinin vasküler yapılarının stenoz, oklüzyon ve anevrizmaları ile tümörleri teşhis edilir. Anevrizmaların 3 Boyutlu görünütüleri de oluşturulabilmekte gerek cerrahi gerekse embolizasyon öncesi anevrizma-parent arter ve boyun ilişkisi yüksek doğrulukla ortaya konabilmektedir.
- Serebral Anjiyografi.
- 3 Boyutlu Serebral Anjiyografi.
- Pulmoner Anjiografi:Pulmoner hipertansiyon ve emboli araştırmak için yapılır. Bu yöntemde giriş bölgesi femoral vendir.
Venografi Uygulamaları
- Superior ve inferior venakavagrafi
- Pulmoner anjiyografi
- Böbrek venogram, Böbrek üstü bezleri venografi
- Üst/alt ekstremite venografi
İnferior Venakavagram: İnferior vena kava strüktürleri, tümör blokajları ve trombüs nedenleri ortaya konur.
Renal Venogram: Renal venlerde tromboz araştırılır.
Adrenel Venografi: Adrenal gland tümörlerini görüntülemek açısından yapılır.
Bacak Venografisi: Bacağın ve abdomenin derin venleri tromboz açısından araştırılır.
Safen Ven Venografisi: By-pass öncesinde, greft olarak kullanılanılan safen venini değerlendirmek için yapılır.
II.Tedavi Edici Uygulamalar
Toraks Girişimleri: Vasküler Dışı (Nonvasküler) Uygulamalar
- Torasentez
- Abse drenajları
- Trakeobronşial darlıklarda stent uygulamaları
Abdominal Girişimler
- Safra yolları girişimleri (bilier PTK , bilier drenaj, bilier stentleme)
- Safra yollarınına stent yerleştirilmesi,
- Böbrek kistleri ve abse kolleksiyonlarının drenajı,
- RF Ablasyonları
- Perkutan nefrostomi,
- Abse ve kolleksiyon drenajları
- Antegrad ureteral stent,
- Bilier Stentleme
- Böbrek Girişimleri
Vascular Applications
Arterial Applications
Treatment of all body vascular stenoses with balloons and stents,
- Carotid Angioplasty and Stenting
- Intracranial stent application
- Subclavian and vertebral artery stenting
- Renal Artery Angioplasty and Stenting
- Mesenteric Artery Angioplasty
- Iliac, Femoral artery and Popliteal artery angioplasty
- Intracranial aneurysm and embolization of arteriovenous malformations (AVM),
- Intraarterial thrombolysis in stroke cases
- Caroticocavernous fistula embolization
- Epistaxis, hemoptysis, and embolization in acute gastrointestinal hemorrhages
- Aortic aneurysm endograft applications
- Cranial and Neck Tumor Embolization
Karotis ve intrakranyal stenozların balon anjiyoplasti ve stentleme ile tedavileri
Akut strokta intraarteryel trombolizis
Akut inme olgularında neden ana serebral arterlerin trombotik oklüzyonları olabilir. Bu tür patolojiler belirli bir zaman limiti içinde tedavi edilebilir.
Serebral Anevrizmaların Embolizasyonu
Anterior ve posterior sirkülasyon anevrizmaları direkt koil ile ya da balon modelleme ile embolize edilebilir.
Kranyal ve Ekstrakranyal Arteriovenöz Malformasyon ve Fistüllerin Embolizasyonları
AVM ve AVF patolojileri çeşitli embolizan ajanlar kullanılarak embolize edilebilir
Brakiosefalik, subklavyan, aortoiliak, femoral ve popliteal stenoz ve oklüzyonların balon anjiyoplasti ve stentlenmeleri
Periferik arter stenoz ve oklüzyonları balon ve stent uygulamaları ile arterlerin açıklığı sağlanarak hastanın semptomları giderilebilir.
Periferik vasküler yapılardaki anevrizma ve pseuodoanevrizmaların endograft ile tedavileri
Kaplı stentlerin uygulanımı ile torasik ve abdominal aortadaki anevrizmalar, femoral ve diğer arterlerde gelişen yalancı anevrizmalar da tedavi edilebilir.
Renal Stenozların tedavisinde balon ve stent uygulamaları
Hipertansiyonun tedavisinde renal arter stenozları stent ve balon ile tedavi edilerek açıklığı sağlanabilir.
Karaciğer, böbrek Kemoembolizasyon Uygulamaları ve Uterin Miyom Embolizasyonları
Hepatoselluler Karsinomaların tedavisinde intraarteriyel kemoembolizasyon ile hastanın survi uzatılabilir. Uterus miyomlarının tedavisinde embolizasyon cerrahiye önemli bir alternatiftir.
Venöz uygulamalar:
- a) Venöz darlıkların anjiyoplasti ve stentlemesi
- b) Hemodiyaliz kateteri yerleştirilmesi
- c) Hemodiyaliz fistül darlıklarının anjiyoplasti ile tedavisi
- d) Vena Kava İnferiora filtre yerleştirilmesi
- e) TIPS
- f) Uterin fibroid embolizasyonları
- g) Venöz kateter yerleştirilmesi
Diğer Girişimsel Radyolojik Tedaviler
Diabetik Ayak Tedavisi
Diyabetik hastaların ayak damarlarındaki darlıklar balon ve lazer anjiyoplasti ile tedavi edilebilmekte ve iyi sonuçlar alınmaktadır.
Onkolojik Uygulamar ve Tedaviler
Venöz Port Yerleştirilmesi
Kalıcı tünelli ve geçici venöz kateter yerleştirilmesi
Karaciğer tümörlerinde- RF ablasyonu
- Transarteryel kemoembolizasyon
- Portal ven girişimleri