T4 Hormonu Nedir? Sebepsiz kilo alma ya da kilo verme, saç dökülmesi, uykusuzluk, çabuk yorulma gibi belirtilerle T4 hormonundaki değişiklikler sinyal verebiliyor. Vücudun tüm dengesini sağlayan T4 hormonu yüksekliği, düşüklüğü ve bunların belirtileri ve T4 hakkında her şeyi yazımızda anlattık.

T4 hormonu nedir, vücuttaki görevi nedir? T4 hormonu düşüklüğünde ya da T4 hormonu yüksekliğinde vücutta yaşanan değişimler, tüm belirtiler ve tedavisi hakkında bilmeniz gerekenleri Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Paratiroid Nakli Kliniği’nden Genel Cerrahi & Endokrin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Erhan Ayşan anlattı. 

T4 nedir? Görevleri nedir?

Tiroid bezi iki hormon salgılar bunlar T3 ve T4 olarak isimlendirilir. T3 sıklıkla inaktifti, asıl fonksiyonel olan hormon T4’dür.  T4 hormonu, vücuttaki her türlü metabolik sürece katılır. Düşünme hızından, kas gücüne, göz hareketlerinden, mimik hareketlerine, bağırsak hareketlerinden saç dökülme hızına kadar etki eder.

T4 testi neden yapılır, hangi durumlarda doktorlar T4 testi ister?

T4 hormonu, bağırsak hareketleri sorunu, saç dökülmesi, yüzde mimik hareketleri, düşünme hızı gibi metabolizmanın her alanında etki alanı bu kadar geniş olunca, vücutta tanı konulamayan her türlü hastalıkta T4 testi yapılması gerekli olabilmektedir.

T4’ün olması gereken değer aralığı nedir?

T4 hormonu kanda nano düzeyinde yani mililitrenin milyonda biri düzeyinde bulunan bir hormondur. T4’ün kandaki değeri bu kadar düşük olunca, sağlık kuruluşlarında farklı biyokimya ölçüm cihazları farklı tekniklerle ölçüm yaparlar. Bu yüzden normal ve yüksek değerler cihaza göre T4 olması gereken ideal değer aralığı değişkenlik gösterir.

T4, hangi değerde ise yüksek olduğu anlamına gelir?

Ölçüm yapılan cihazın tipine göre normal aralığın üst sınırını aşan değerler yüksek olarak kabul edilir.

T4 yüksekliğinin belirtileri var mıdır?

T4 yüksekliğinin belirtileri elbette vardır ancak ne yazık ki bunlar sıklıkla sinsi seyrederler.

1. En sık gördüğümüz belirti sinirliliktir. Hasta daha önce tepki vermediği durumlar karşısında aşırı sinirli davranır.
2. Uyku bozukluğu
3. Kilo verme
4. Aşırı hareketlilik
5. Çabuk terleme
6. Soğuktan etkilenmeme
7. Bazen de gözlerde irileşmedir.

T4 yüksekliğinin sebebi ne olabilir, tetikleyen hastalıklar var mıdır?

T4 yüksekliğinin en sık sebebi tiroid bezinin hızlı çalışmasıdır. Bu da en sık vücudun kendi kendine zarar veren bir protein üreterek tiroid bezini uyarması şeklinde olur. Buna Graves hastalığı denir. Bu hastalıkta vücut kendi tiroid bezine zarar veren bir protein üretir ve bu protein tiroid hücrelerini sürekli uyararak onların fazla T4 hormonu üretmesine sebep olurlar.

T4 yüksek ise ne anlama gelir, ne yapılmalıdır?

T4 yüksekliğinin anlamı, metabolizmanın hızlı çalışmasıdır. İnsan vücudunu bir makinaya benzetecek olursak T4 yüksekse bu makina yüksek hızla çalışıyordur. Nasıl ki, sürekli yüksek hızla çalışan makinanın herhangi bir dişlisinde, vidasında, mekaniğinde arıza çıkabilirse, benzer şekilde insan vücudu da yüksek hızla çalıştığında organlar zarar görür.

Bu durumda yapılması gereken ilk iş hastalığın sebebini bulmaktır. Bunun için bazı kan testlerine ve en önemlisi tiroid ultrasonuna gereksinim vardır. Kan testleri ve ultrason bize hastalığın hem teşhisini, hem de teşhisten sonra nasıl tedavi edebileceğimizi gösterir.

T4 hormonu nasıl yükseltilir?

T4 hormonu ancak T4 içeren ilaçların alınması ile yükseltilebilir ancak bu mutlaka doktor kontrolünde yapılması gereken bir işlemdir. Ne yazık ki, günlük klinik pratiğimde zayıflamak için bu ilaçları alıp kullanan insanlar görüyorum. Bu durum çok yanlış ve ne yazık ki üzücü sonuçlar doğuruyor. İnsanlar zayıflayamadıkları gibi bir de birçok metabolik, kalp ve damar hastalıklarına yakalanıyorlar.

T4, hangi değerde ise düşük olduğu anlamına gelir?

T4 hormonu, kanda nano düzeyinde yani mililitrenin milyonda biri düzeyinde bulunan bir hormondur. T4’ün kandaki değeri bu kadar düşük olunca, sağlık kuruluşlarında farklı biyokimya ölçüm cihazları farklı tekniklerle ölçüm yaparlar. Bu yüzden normal ve düşük değerler cihaza göre değişkenlik gösterir.

T4 düşük ise belirtilerle anlaşılabilir mi? Belirtileri nelerdir?

T4 düşüklüğünün belirtileri de tıpkı yüksekliğinin belirtileri gibi sıklıkla sinsi seyreder.

T4 düşüklüğünün belirtileri sıklık sırasına göre,

1. Kilo alma (Ancak burada şu noktanın iyi anlaşılması gerekir: Kilo almanın birçok sebebi vardır ve T4 düşüklüğü bunlardan sadece biridir.)
2. Halsizlik
3. Yorgunluk
4. İsteksizlik
5. Çabuk üşüme
6. Soğuktan çok çabuk etkilenme
7. Saç dökülmesi
8. Kabızlık
9. Şişkinlik
10. Cilt kuruluğu

T4 düşüklüğünün sebebi ne olabilir? Tetikleyen hastalıklar var mıdır?

T4 düşüklüğünün sebebi en sık Haşimoto hastalığıdır. Bu hastalıkta vücut kendi kendine zarar veren bir protein üretir ve bu protein tiroid bezindeki hücreleri öldürür. Şöyle düşünün; diyelim ki Haşimoto olmadan önce sizin 1 milyon tiroid hücreniz varken, Haşimoto’ya yakalandıktan sonra bu sayı yavaş yavaş azalır ve kritik bir değere (diyelim ki 800.000 hücre) ulaştığında artık az önce saydığımız belirtiler ortaya çıkmaya başlar. Hastalık ilerleyip hücre ölümleri devam ettikçe belirtiler de fazlalaşır.

T4, düşük ise ne anlama gelir, T4 düşük ise ne yapılmalıdır?

T4 düşüklüğünün anlamı, metabolizmanın yavaş çalışmasıdır. T4 düşükse vücut yavaş çalışır, olması gereken ritmini bulamaz.

Bu durumda;

• Hareket azlığı
• Uzun süreli uyku
• Alınan kalorilerin eritilememesi sebebiyle kilo alımı
• Deriye yeterli kan gitmemesi sonucu üşüme
• Saç dökülmesi vs gibi yukarıda sayılan belirtilerin ortaya çıkmasına neden olur.

T4’ü düşük hastalarda yapılması gereken ilk iş hastalığın sebebini bulmaktır. Bunun için bazı kan testlerine ve en önemlisi tiroid ultrasonuna gereksinim vardır. Kan testleri ve ultrason bize hastalığın hem teşhisini, hem de teşhisten sonra nasıl tedavi edebileceğimizi gösterir.

T4 düşüklüğü tedavi edilmez ise ne olur, T4 düşüklüğü nasıl tedavi edilir?

Uzun süre teşhis konamayan hastalarda hareketlerde yavaşlama ve halsizlik en öne çıkan bulgular haline gelir. Bu duruma kilo alımı da eklendiğinde hasta gitgide günlük hayattan fiziksel ve psikolojik olarak kopmaya başlar. Öğrenci ise derslerinde başarısızlıklar, çalışansa iş hayatında verimsizlikler yaşamaya başlar.

T4 düşüklüğünün tedavisi son derece kolaydır. Hastalara doğru dozda tiroid ilaçları verildiğinde ve konunun uzmanı bir hekim tarafından takip edildiklerinde hızla toparlar, eski sağlıklarına kavuşurlar.