Son yıllarda gastroenterolojik prosedürlerde kayda değer ilerlemeler kaydedilmiş ve uygulama alanı giderek genişlemiştir. Bu da, bu prosedürlerle ilgili korkuların çoğunun efsaneye dayandığı anlamına geliyor. Gerçekte, endoskopik tanının temeli olan endoskopik ekipman ve cihazların kalitesi ve hassasiyeti büyük ölçüde gelişmiştir ve Yeditepe Üniversitesi Hastanesi hastaları en son teknik ve teknolojiden yararlanmaktadır.

Videoskopun geliştirilmesinden bu yana 20 yılı aşkın bir süre geçmiştir. Diğer tıbbi aletlerin kullanıldığı teşhis prosedürleriyle karşılaştırıldığında endoskopik teşhis, biyopsiler yoluyla daha doğru sonuçlar alınmasını ve polipleri çıkarmak için endoterapi aletlerinin kullanılması gibi minimal invaziv tedavileri kolaylaştırmaktadır.

Günümüzde lezyonların sadece iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğunu teşhis etmek değil, aynı zamanda boyutları, derinlikleri ve ne kadar atipik oldukları gibi faktörlere dayanarak yerinde tedavi kararları vermek de mümkündür. İşlemden önce uyuşukluk hali yaratan sedasyon, endosokopi işlemi sırasında anksiyete ve rahatsızlığı en aza indirmek için sıklıkla kullanılır.

Endoskopi

Endoskopi özofagus, mide ve duodenumun incelenmesini sağlar. Fokal benign veya malign lezyonlar, gastrit ülserleri ve helikobakter pilori enfeksiyonu ile ilgili tanısal gözlemler yapılır. Helicobacter pylori insan midesinde yaşayan ve gastrit, ülser ve mide karsinomuna neden olabilen bir bakteridir. Ayrıca üst karın ağrısı, geğirme, bulantı, kusma ve karında şişkinliğe neden olabilir. Mikrobun varlığını ortaya çıkardığımızda, ortadan kaldırılması gerekir.

Endoskopik Muayene İhtiyacı Gösteren Belirtiler Nelerdir?

• Yeni başlayan semptomların 50 yaş üzerinde başlaması.
• Ailede özofagus veya mide kanseri öyküsü
• İstenmeyen kilo kaybı
• Sürekli kusma veya kanlı kusma
• Kanlı veya siyah dışkı
• Yutma güçlüğü
• Demir eksikliği anemisi

İnce bağırsak hastalığı (örn. çölyak hastalığı) olduğundan şüphelenilen hastalarda ishal

Endoskopik prosedürler teşhis ve tedavi amaçlı kullanılabilir. Yaygın terapötik endoskopik prosedürler arasında polipektomi, darlıkların genişletilmesi, stent yerleştirilmesi, yabancı cisimlerin çıkarılması, gastrostomi (yutamayan hastalar için), enjeksiyon, bantlama, koagülasyon, skleroterapi ile GI kanamasının tedavisi ve sınırlı malign lezyonların çıkarılması yer alır.

Kolonoskopi

Kolonoskopi tüm kolon ve rektumun ve sıklıkla terminal ileumun incelenmesini sağlar. Tarama kolonoskopisi 50 yaşından büyük herkese yapılmalıdır. Kolonoskopik muayene ile polipleri tespit edebilir ve çıkarabiliriz. (Polipler 5-10 yıl içinde kansere dönüşebilir; çıkarıldıktan sonra kanser riski sıfıra yakındır). Takip kolonoskopileri polip tipine bağlı olarak birkaç yılda bir yapılmalıdır. Kolonun diğer hastalıklarının (ülseratif kolit gibi) tanısı bu yöntemle konulabilir

Ne Zaman Kolonoskopi Yaptırmalısınız?

Kolonoskopi genellikle aşağıdaki durumlarda gereklidir.

1- Açıklanamayan GI kanamanın değerlendirilmesi (üst GI kaynağı dışlandıktan sonra
2- Dışkıda gizli kan varlığı
3- Açıklanamayan demir eksikliği anemisi
4- Kolon neoplazisi için tarama ve gözetim (50 yaşın üzerinde her 5-10 yılda bir veya ailede kolon kanseri veya kolon polipleri öyküsü varsa indeks aile üyesinden 10 yıl önce
5- Nedeni açıklanamayan klinik olarak önemli ishal

ERCP Nedir?

Endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi veya ERCP, karaciğer, safra kanalları ve pankreas hastalıklarını incelemek için tasarlanmış tanısal bir prosedürdür. Rahatsızlığı en aza indirmek için ERCP, genellikle genel anestezi olmadan intravenöz sedasyon altında gerçekleştirilir.
Sıklıkla ERCP sırasında safra kanallarındaki taşları çıkarmak veya safra kanallarının tıkanıklığını gidermek için tedavi edici önlemler alınabilir.
ERCP sırasında endoskop ağzınızdan, yemek borusundan ve midenizden ince bağırsağa geçecektir. On iki parmak bağırsağının ikinci kısmında ortak safra kanalı bulunduktan sonra safra kanalının girişi genişletilecek ve taşlar çıkarılacaktır.

ERCP Kimlere Uygulanmalıdır?

ERCP genellikle şu durumlarda uygulanır.
1-Sarılık
2-Yaygın safra kanalı taşları
3-Tümör nedeniyle tıkanmış safra kanallarının darlıklarının boşaltılması ve stentlerin yerleştirilmesi

Endoskopik Ultrason 

Endoskopik ultrason (EUS), endoskopun ucuna bir ultrason (US) dönüştürücüsünün dahil edildiği bir tekniktir. Bu, GI duvarının ve komşu yapıların yüksek çözünürlüklü görüntülerini sağlar. EUS kılavuzluğunda ince iğne aspirasyonu (EUS-FNA) dahil olmak üzere endoskopik ultrason (EUS) kılavuzluğunda örnekleme, submukozal tümörlerde, pankreatik solid kitlelerde ve kistik görünümlü lezyonlarda ve diğer gastrointestinal tümörlerde gerçekleştirilebilir.

EUS genellikle aşağıdaki durumlar için uygulanır. 

1- GI kanal pankreas ve safra kanallarının tümörlerinin evrelendirilmesi.
2- GI kanal duvarının veya komşu yapıların anormalliklerinin değerlendirilmesi.
3- GI kanalının duvarı içindeki veya bitişiğindeki lezyonların doku örneklemesi.
4- Kitle psödokistleri, kistler ve kronik pankreatit dahil olmak üzere pankreas anormalliklerinin değerlendirilmesi.
5- Biliyer ağaç anormalliklerinin değerlendirilmesi.

Kapsül Endoskopi

İnce bağırsak video kapsül endoskopisi, belirsiz gastrointestinal kanaması olan hastalarda ilk basamak incelemedir. Diğer yaygın kullanım alanları, şüpheli ince bağırsak tümörleri ve refrakter malabsorptif sendromlardır.

Çift Balonlu Enteroskopi

Çift balonlu enteroskopi, ince bağırsak muayenesi için etkili ve güvenli bir tekniktir. Bu teknikle şüpheli ince bağırsak lezyonlarına tanı koyabildiğimiz gibi biyopsiler de alabiliyoruz. Lezyona bağlı olarak bazen tedavi de uygulayabiliyoruz.