Karaciğeri etkileyen ciddi bir viral enfeksiyon olan Hepatit B (HBV) dünya genelinde ve Türkiye’de milyonlarca insanı etkilemektedir. Kronikleşmesi siroz ve karaciğer kanserine yol açabilmesi hastalığı daha ciddi bir sorun haline getirmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 3.5'i (296 milyon kişi) kronik Hepatit B enfeksiyonu ile yaşamaktadır. Bunun yanında istatistikler her yıl yaklaşık 820 bin kişi Hepatit B'ye bağlı karaciğer sirozu ve kanser nedeniyle hayatını kaybetmektedir.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye'de taşıyıcılık oranı yüzde 2-4 arasında değişmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 150 bin yeni vaka tanısı konulmaktadır.
Bu yazıda, toplum sağlığı için son derece önemli olan Hepatit B’nin belirtileri, nasıl bulaştığı, tedavi yöntemleri ve korunma yolları hakkında güncel bilgileri hazırladık.
Hepatit B, Hepatit B Virüsü’ nün (HBV) neden olduğu bir karaciğer enfeksiyonudur. Akut (kısa süreli) veya kronik (uzun süreli) olabilir. Virüsün belirti vermesi 15-180 gün arasında değişebilmektedir. Hastalık düzenli takip gerektirmektedir.
Hepatit B, bazı kişilerde sinsi ilerleyip belirte vermezken bazılarında aşağıdaki şikayetlere rastlanmaktadır. Hepatit B belirtiler genellikle virüs alındıktan 2-3 ay sonra ortaya çıkmaktadır. Bazı kişiler taşıyıcı olabilir ve hiçbir belirti göstermeden gündelik hayatına devam edebilmektedir.
Halsizlik ve yorgunluk
İştah kaybı
Bulantı ve kusma
Özellikle karaciğer bölgesinde karın ağrısı
Ciltte ve gözlerde sarılık
Koyu renkli idrar ve açık renkli dışkı
Kan yoluyla bulaşma
Steril olmayan tıbbi ve kozmetik uygulamalar:
Korunmasız cinsel ilişki
Doğum sırasında (göbek bağı yoluyla) anneden bebeğe geçiş
Tıraş bıçağı, diş fırçası gibi ortak eşya kullanımı
Hijyenik olmayan ortamlarda yakın temas
Hepatit B tedavisi akut ya da kronik olmasına göre değişmektedir. Akut Hepatit B de çoğu kişi kendiliğinden iyileşmektedir. Yatak istirahati, bol sıvı alımı, dengeli beslenme, alkolden uzak durmak, karaciğeri yormayan diyet (yağlı gıdalardan kaçınma) gibi destek tedavileri yarar sağlamaktadır. Kronik Hepatit B tedavisinde ise antiviral ilaçlar kullanılmakla birlikte mutlaka düzenli doktor kontrolü gerektirmektedir. İleri vakalarda karaciğer nakli gerekebilmektedir.
Aşı Olun; Hepatit B aşısı, en etkili korunma yöntemidir. (Türkiye’de bebeklere rutin olarak uygulanmaktadır.)
Güvenli Cinsel İlişkiye Girmeyin: Prezervatif kullanımı bulaşmayı önler.
Kişisel Eşyalarınızı Paylaşmayın: Tıraş bıçağı, diş fırçası gibi eşyalar özel olmalıdır.
Steril Tıbbi Malzemeler Kullanmayın: Dövme, piercing ve tıbbi müdahalelerde tek kullanımlık malzeme kullanılmalıdır.
Kan ve Vücut Sıvılarına Dikkat Edin: Test edilmemiş kan naklinden kaçının ve ortak enjektör kullanmayın.
Hepatit B, önlenebilir bir hastalıktır. Ancak aşı, güvenli cinsel ilişki ve hijyen kurallarına uyarak riski en aza indirmek mümkün. Bu konuda şüpheniz varsa doktor kontrolüne gitmeyi ve test yaptırmayı ihmal etmeyin!
Hepatit B aşısı genellikle 3 doz (0, 1 ve 6. aylarda) uygulanmaktadır.
Hepatit B taşıyıcısı olan kişi virüsü vücudunda taşır, ancak belirti göstermez. Ancak bu durumda da hastalığı bulaştırma riski vardır.
Akut Hepatit B genellikle destek tedavileri ile kendiliğinden iyileşir. Ancak kronikleşirse ömür boyu takip gerektirmektedir.
Bu içerik Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
”
Alo Yeditepe
