Havaların ısınmasıyla birlikte kene vakalarında artış yaşanıyor. Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, hayati tehlike yaratan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı’na (KKKA) yol açan kenelere karşı önemli tavsiyelerde bulundu.
Kenelerle insana bulaşan viral hastalıkların başında gelen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) tehlikesi yaz aylarında artıyor. Hastalık genellikle ani olarak ve soğuk algınlığı belirtileriyle başlıyor. Daha sonra şiddetli kanama belirtileriyle devam ediyor ve zamanında tedavi edilmezse yaşam kaybıyla sonuçlanıyor. KKKA hastalığının ülkemizde 2002 yılından bu yana yoğun olarak görüldüğünü belirten Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, bu konuda bilinmesi gerekenleri şöyle anlattı:
Hastalığın belirtileri ne zaman başlar?
Virüsün vücuda girişi ve belirtilerin başlaması arasında geçen kuluçka süresi 2- 4 gün arası, en fazla 9 gündür. Hastalık genellikle ani olarak ve soğuk algınlığı belirtileri ile başlar. Daha sonra şiddetli kanama belirtileri ile devam eder ve zamanında tedavi başlanmazsa %4-6 oranında yaşam kaybı ile sonuçlanır.
Dünyadaki durum?
Hastalık son yıllarda Doğu Akdeniz ülkelerinde sporadik (dağınık, tesadüfi, nadir) görülmektedir, ancak eskiden Afganistan, İran, Irak, Pakistan, Arabistan, Sudan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerde salgınlar görülmüştür. Dünyada 30’dan fazla ülkede görülmeye devam etmektedir.
Ülkemizdeki tablo nedir?
Ülkemizde ilk kez 2002 yılında kanama ile ölen bir hastanın serumundan tanı konarak KKKA hastası bildirimi yapılmış, o tarihten sonra 2019 yılına kadar yaklaşık 10.800 olgu, 528 ölüm görülmüş, vaka-ölüm oranı %4,74 olarak hesaplanmıştır. 2018 yılında 27 kişi ölmüş, 2019 yılı mayıs ayına kadar 3 kişi, haziranda 6 kişi kene çıkardıktan sonra hastalık belirtilerinin başlaması ile hastaneye başvurmuş, ancak kurtarılamamıştır. 2019 yılında KKKA görülen illerimiz Karabük, Gümüşhane, Samsun, Çorum, Kastamonu ve Sivas’tır. Ülkemizde genellikle Nisan ve Ekim ayları arasında görülüyor, son iki yılda en sık Amasya, Tokat, Çorum ve Sivas çevresinde görülüyor. 2023 yılı Mayıs ve Haziran aylarında Sivas'ta üç kişi, Çorum ve Amasya'da ise birer kişi KKKA hastalığı nedeniyle hayatını kaybetti.
Kene ısırığıyla ilgili risk grubu kimlerdir?
Hastalığın bulaşması için risk grubu tanımına girenler; endemik bölgede yaşayan/ziyaretçi, çiftçiler, hayvancılık yapanlar, kasaplar, mezbaha çalışanları, veteriner hekimler, sağlık personeli, laboratuvar çalışanları ve hasta yakınlarıdır.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı nasıl bulaşır?
Hastalığın bulaşı esas olarak kene ile temastır. Bunun dışında enfekte hastalardan (hastanede, toplumda) direkt temas, enfekte doku ve kan teması ile, anneden bebeğe (vertikal bulaş), ve laboratuvardan direkt temas ile de bulaşabilir.
KKKA’nın belirtileri nelerdir?
Hastalığın belirtileri ani başlayan ateş, üşüme-titreme, baş ağrısı, kas ağrıları, halsizlik, bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı ve ışığa duyarlılıktır. Birkaç gün sonra, şuur bulanıklığı, huzursuzluk, uyuma hali, çöküntü, bezginlik, karın sağ üst kısmında ağrı başlar. Ağır vakalarda yoğun kanama, koma, şok , çoklu organ yetmezliği ve yaşam kaybı görülür. İyileşme 9-10. günlerde başlar, ateş düşer, kanama durur.
% 88 olgunun hafif belirtilerle seyreden hafif olgular olduğu görülmüştür. Orta ve ağır olguların mutlaka hastanede takip edilmesi gereklidir.
Kene ısırmasında doğru tanı nasıl konur?
Hastalığın belirtileri özgün değildir ve birçok hastalıkla karışabilir. Ayırıcı tanıda bruselloz, tifo, viral hepatit, sıtma, leptospiro, riketsiyoz ve meningokoksemi , hematolojik maligniteler,diğer KKA’lar, TTP, sepsis ve İlaç zehirlenmesi düşünülmelidir. Hastalığın tanısı öncelikle kene teması öyküsü ve belirtiler ile konur. Doğrulama için kan testleri yapılır.
Kene ısırması nasıl tedavi edilir?
Tedavi ne kadar erken başlanırsa yaşam kaybı oranı o kadar düşer. Tedavide en önemli olan sıvı ve elektrolit takibi ve kanama kontrolüdür. Gerektiğinde, taze Donmuş Plazma, Trombosit aferezi, tam kan / Eritrosit suspansiyonu verilir. Tedavide antibiyotiklerin etkisi yoktur.
- Kene olan alanlardan uzak durulmalı.
- Kene kolay görülebildiği için açık renkli giysiler giyilmeli.
- Uzun çorap, uzun kollu gömlek gibi koruyucu giysiler seçilmeli.
- Açık alanlara çıkmadan kene kovucu spray kullanılmalı.
- Kene tespit edilirse çıplak elle dokunulmamalı, kene sıkılmamalı, penset veya benzer aletle mekanik olarak çıkarılmamalı.
- Çıkarmada zorluk yaşanırsa hastaneye başvurulmalı
- Kene teması sonrasında ateş ve kırıklık görülürse zaman kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvurulmalı.
Basın Yansımaları: sozcu
”
İlgili Yazılar
- Soğuk Algınlığı Salgınına Karşı Hangi Önlemler Alınmalı?
- Hepatit Nedir? Belirti ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
- Talasemide Enfeksiyona Bağlı Yaşam Kayıplarına Karşı Önlem Alınmalı
- Corona Virüsü Nedir?
- Strep A Belirtileri ve Tedavisi
- H1N1 (Domuz Gribi) Hakkında Bilgilendirme
- Yaz Geliyor... Gıda zehirlenmelerine dikkat!
- Yaz Enfeksiyonlarının Korunmak İçin Öncelikli Kural Hijyen!
- Maymun Çiçeği Virüsü Kimleri Tehdit Ediyor?
- DSÖ Antibiyotik Direnci İçin Alarm Zillerini Çalıyor!
- Toplumsal Tabularımız Türkiye’de HIV Pozitif Vaka Sayısındaki Artışı da Etkiliyor
- Okula Giden Çocukları Covid-19’dan Koruma Yolları
- Maymun Çiçeği Virüsü
- Lyme Hastalığı Nedir?
- Maske Zorunluluğu Kalktı Sosyal Mesafenin Önemi Arttı!
- Domuz Gribi / H1N1
- Kenenin Üzerine İzmarit Basmayın, Zeytinyağı, Sıvı Sabun Dökmeyin
- Seyahate Çıkmadan Önce Mutlaka Okuyun!
- Hastalıklarla Mücadele İçin Geç Kalmayın
- Soğuk Algınlığında ve Gripte Hemen Antibiyotiklere Sarılmayın
- Yetişkinlerde Hangi Aşı, Ne Zaman Yapılmalı?
- Karaciğer Kanseri ve Karaciğer Naklinin Yüzde 60 - 70’ i Kronik Hepatit Kaynaklı
- Geçmeyen Grip İçin Ne Yapmalı?
- Corona Virüsten Korunma Yolları
- Pişirdiğiniz Yemeği Sadece Bir Kere Isıtın
- Hayat Tedbirle Normale Dönüyor
- Koronavirüsü Hafif Geçirdiğimiz Nasıl Anlaşılır?
- COVID-19 için Bu Kurallara Dikkat
- Mutfak Alışverişinde Hijyen Dönemi
- El Dezenfektanı Kullanma Rehberi
- Kişinin Ateşi Yoksa ‘Hasta Değil’ Anlamına Gelmeyebilir
- Koronavirüs COVID-19 Belirtileri
- Koronavirüs Sık Sorulan Sorular
- Grip mi? Koronavirüs mü?
- Omicron Varyantı
- Antibiyotik Direnci Konusunda Dünya “Alarm” Veriyor!
- Sivrisinekte Enfeksiyon Riski
- Korunabilmek için Sağlıklı Olmaya Çalışmak Gerekiyor
- Reçete Maliyetlerinin Yüzde 14’ünü Antibiyotikler Oluşturuyor
- Talasemi ile Mücadele Eden Meralin Örnek Başarısı
- Antibiyotikler Virüsleri Değil Faydalı Bakterileri Öldürüyor
- Türkiye' de Her Yıl Yaklaşık 3 Milyon Hasta Kan Transfüzyonuna İhtiyaç Duyuyor
- Vektörle Bulaşan Hastalıkların Yüzde 63’ünün Nedeni, Lyme Hastalığı
- Uzmanlar Grip Tehlikesine Karşı Uyardı
- 10 Yılda Bir Yeni Grip Salgını Bekleniyor
- Batı Nil Virüsü Sıtmanın Yerini Aldı
- Grip Aşısı Ne Zaman Yaptırılmalı?
- Grip Aşısı Yaptırmak İçin Hala Geç Değil
- Bayramda Ete Dokunurken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- HIV Belirti Vermeden 10 Yıl Gizlenebiliyor!
- Kırım Kongo Kanamalı Ateşinde Erken Tedavi Hayati Önem Taşıyor
- Rhinovirüsü Nedir?
- Şarbon Nasıl Bir Hastalıktır?
- Talasemi Göçlerle Akdeniz’den Tüm Avrupa’ya Yayılıyor!
- 290 Milyon Kişi Hepatitli Olduğunu Bilmeden Yaşıyor
- AIDS ile Mücadelenin Yolu Farkındalığı Artırmaktan Geçiyor
- Yaz Enfeksiyonları