Lyme hastalığı toplum tarafından çok fazla tanınmamakla birlikte Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa’da en sık görülen vektörle bulaşan hastalık olma özelliğini taşıyor. İstatistikleri göre, 2007-2018 yılları arasında 262,481 doğrulanmış lyme hastalığı vakası bildirilmiş. Tüm vektörle bulaşan hastalıkların yüzde 63’ünü, kene ile bulaşan hastalıkların ise yüzde 82’sini Lyme hastalığı oluşturmuş. Dolayısıyla son derece önemli olan bu sorun ABD’de bildirimi zorunlu hastalıklar listesinde 6. Sırada yerini bulunmuş. Peki nedir lyme hastalığı, nasıl bulaşır? Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu konuyla ilgili şu bilgileri aktardı…
1991 yılından sonra ABD’de her yıl 300 bin hasta bildiriminin yapıldığını söyleyen Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, gerçek sayının bildirilenin 8-10 katı olduğunun düşünüldüğünü söyledi. Lyme hastalığı her yaşta ortaya çıkabilmekle birlikte özellikle 5-14 yaş grubu çocuklar ve 45-55 yaşında erişkinlerde görülme sıklığının artıyor.
Lyme hastalığı ilk kez 1977 de ABD’nin Connecticut eyaleti Lyme kasabasında bir grup çocukta tanımlanmış ve juvenil romatoid artrit olduğu düşünülmüş. 1980 yılında ise etkenin bir spiroket olduğu keşfedilmiş. Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu’nun verdiği bilgiye göre, hastalık etkeni Borrelia burgdorferi ve nadiren, Borrelia mayonii insanlara enfekte kene tutunması ile bulaşıyor. 7-14 gün sonra ateş, halsizlik, başarısı ile deride kenenin girdiği yerde karakteristik döküntü ortaya çıkıyor. Bu durum eriteme migrans olarak tanımlanıyor. Bir hafta 10 gün kalıp kendiliğinden de geçebiliyor. Bu dönemde hastalık tedavi edilmesi gerektiğini anlatan Prof. Dr. Sönmezoğlu, aksi takdirde infeksiyonun eklemlere, kalbe ve sinir sistemine ilerleyebileceğine işaret etti.
Prof. Dr. Merel Sönmezoğlu’nun verdiği bilgiye göre, hastalığın belirtileri erken dönem deri, erken yaygın ve geç hastalık olmak üzere 3 dönemden oluşuyor. Geç hastalık, ilk deri döküntüsünden haftalar veya aylar sonra da ortaya çıkabiliyor. En sık görülen belirti eklem iltihapları (artrit) oluyor. Sinir sisteminde de sinsi seyreden ansefalit, polinöropati de yapabileceğini dikkat çeken Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, “Avrupa’da Lyme hastalarında kronik deri hastalığı “akrodermatit kronik atrofikans” denilen bir tablo yapabilir. Hastalığı tanısı klinik belirtilerine dayanır, özellikle kene teması öyküsü ve karakteristik döküntüye. Laboratuvar testleri de tanıyı destekler. Çoğu lyme hastaları birkaç haftalık antibiyotik tedavisi ile başarılı bir şekilde tedavi edilir. Hastalıktan korunmak için kenelere karşı önlem almak ve pestisid sprey kullanmak yardımcı olabilir.”
”
Alo Yeditepe