Hangi Baharat Neye Faydalıdır?

Yemeklerin lezzetini artırmak için baharatları kullanabilirsiniz. Baharatlar yalnızca yemeğinizin lezzetini artırmakla kalmayacak aynı zamanda antioksidanlardan (hücreleri hasardan koruyan maddeler) de zenginleşeceksiniz. Ayrıca baharatların sağlık açısından birçok yararları mevcuttur.Beslenme ve Diyet Uzmanı, Uzman Diyetisyen Merve Öz, baharatların faydalarından bahsetti.

Tarçın

Tarçın özellikle kan şekeri yüksek olan kişiler için idealdir. Şeker eklemeden yiyeceklere tatlı bir tat verir ve araştırmalar, tip 2 diyabetli kişilerde kan şekeri düzeylerini düşürebileceğini göstermektedir. Tarçının ayrıca yüksek kan kolesterolü ve trigliserit düzeylerini azaltmak gibi kalp sağlığına faydaları da olabilmektedir. Tarçın, diyabet ilaçlarının veya karbonhidrat kontrollü beslenmenin yerini almaz ancak sağlıklı bir yaşam tarzına faydalı bir katkısı vardır. 

Tarçın Tüketim Önerisi: 

Kabuk tarçının etkisini görebilmek için sıcak suda demlemeniz gerekmektedir.

Zerdeçal

Kurkumin, antiinflamatuar özelliklerinden dolayı artritli kişilerde ağrı ve şişliği azaltmada etkilidir. Hayvan çalışmaları kurkuminin güçlü anti-kanser özelliklerine sahip olabileceğini göstermektedir. Zerdeçal, hafızayı kuvvetlenirerek öğrenme becerisinin yanı sıra  unutkanlık, öğrenme güçlüğü gibi sorunların hafiflemesine yardımcı olmaktadır. Zerdeçal, kilo verme desteği açısından da umut verici bir baharattır. Zerdeçalın biyoaktif bileşikleri ayrıca insülin duyarlılığını iyileştirerek kilo kaybına destek olabilir. Kurkumin, yağ birikimini önlemeye yardımcı olabilecek iyileştirilmiş kan şekeri kontrolü ve iyileştirilmiş insülin direnci ile ilişkilendirilmiştir.

Zerdaçal Tüketim Önerisi: 

Zerdeçal her türlü tüketilebilir fakat içerdiği kurkumin yalnızca yağda çözünebilir olduğundan yağ içeren yemeklerin yanında veya yoğurt gibi içeriğinde doğal olarak yağ bulundurulan besinlerle karıştırılarak tüketilmesi daha sağlıklı bir seçenektir. Ayrıca zerdeçal karabiberle kullanıldığında emilimi daha da artmaktadır. 

Zencefil 

Zencefil, Asya kültürlerinde binlerce yıldır mide rahatsızlığı, ishal ve mide bulantısını tedavi etmek için kullanılan tropikal bir bitkidir.  Araştırmalar zencefilin hamileliğe bağlı mide bulantısını hafifletmede ve ameliyat sonrası karın rahatsızlığını azaltmada etkili olduğunu söylemektedir.  Bulantı önleyici ilaçlarla birlikte alındığında kemoterapinin neden olduğu mide bulantısı ve kusmaya yardımcı olabilmektedir.

Zencefil Tüketim Önerisi: 

Kemoterapi ilaçları alırken zencefil almadan önce doktorunuza danışmalısınız. Çünkü bazı ilaçlarla olumsuz etkileşime girebilmektedir. 

Sarımsak

Yaşlandıkça atardamarların bir miktar sertleşmesi normaldir. Buna ateroskleroz denir ve arter duvarlarınızın iç kısmında kolesterol ve diğer maddelerden oluşan yağ birikintilerinin birikmesiyle oluşur. Sigara içmek, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol gibi faktörler durumu daha da kötüleştirebilir. Zamanla birikme arttıkça arterler daralır. Bu durum sizi kalp krizi ve felçlere karşı duyarlı hale getirebilir. Araştırmacılar sarımsak tüketimini özellikle kadınlarda kan damarlarını esnek tutmasıyla ilişkilendirmektedir. Ayrıca araştırmalar sarımsak yemenin kolesterol ve trigliseritleri azaltabileceğini öne sürmektedir.

Sarımsak Tüketim Önerisi: 

Sarımsak çiğ olarak tüketildiğinde besin değerlerinden maksimum seviyede yararlanılmaktadır. Ezilip birkaç dakika bekledikten sonra tüketilmeli, uzun süreli pişirilmemelidir. Yemekler piştikten sonra eklenirse besin değerleri yok olmaz.

Acı Biber (pul biber) 

Acı biber, kapsaisin adı verilen bir madde içerir. Acı biber, antioksidanlar ve antiinflamatuar bileşikler açısından zengindir. Kapsaisin beyninize gönderilen ağrı sinyallerinin sayısını azaltır. Laboratuar araştırmaları ve hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, acı biber yemenin aynı zamanda ülserlere de yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. İnsanlar genellikle baharatlı yiyecekleri mide rahatsızlığıyla ilişkilendirse de kapsaisin, ülsere neden olan bakterilerin (Helicobacter pylori veya H. pylori) büyümesini kısıtlayarak, aşırı mide asidini azaltarak ve kan akışını artırarak ülserlerin azaltılmasına yardımcı olabilir.

Acı Biber Tüketim Önerisi: 

Bazı insanlar kilo kaybını arttırmak veya sağlığın diğer yönlerini desteklemek için acı biber takviyeleri almaktadır. Ne yazık ki, çok yüksek dozlarda kırmızı biber almak tehlikeli olabilir çünkü kapsaisin büyük miktarlarda tüketildiğinde kalp atış hızını ve kan basıncını etkileyebilir. Ek olarak, fazla miktarda kırmızı biber tüketmek mide rahatsızlığına neden olabilir ve asit, reflü semptomlarını ağırlaştırabilir.

Karabiber

Karabiber kilo kaybı da dahil olmak üzere sağlığa birçok fayda sağladığı iddia edilen güçlü bir bileşik olan piperin içerir. Piperin, karbonhidrat ve yağ metabolizmasını düzenleyerek egzersiz sırasında metabolizmayı hızlandırabilir. Yemeğinize karabiber eklemek, kalori yakımınızı önemli ölçüde artırabilir.

Kimyon

Kimyon, lezzetli aromasının yanı sıra, özellikle kilo vermeye çalışanlar için birçok potansiyel sağlık faydası da sunmaktadır.Diyette tüketildiğinde veya takviye olarak alındığında kimyon, kolesterol düzeylerini düşürmek ve sağlıklı bir vücut ağırlığını desteklemek gibi sağlığı iyileştirici etkileri vardır. Kimyon; antioksidan açısından yüksektir, kan şekerini düşürebilir, kalp hastalığı risk faktörlerini azaltabilir ve sağlıklı vücut ağırlığını destekleyebilmektedir.

Kimyon Tüketim Önerisi: 

Daha fazla miktarda kimyon tüketmek veya kimyon takviyeleri almak bazı kişilerde birkaç yan etkiye neden olabilir. Örneğin bazı kişiler kimyon takviyesi alırken mide rahatsızlığı gibi belirtiler yaşayabilir. Nadir de olsa kimyona alerjiniz olması mümkündür. Bu da anafilaksi adı verilen ciddi bir alerjik reaksiyona neden olabilir. Kimyona alerjiniz varsa kimyondan ve bu baharatla yapılan yiyeceklerden uzak durmanız önemlidir.

Safran

Safranın; beyindeki duygudurum artırıcı nörotransmiter serotonin düzeylerini artırdığı bunun da anksiyete ve depresyon gibi durumlar üzerinde olumlu etkileri olabileceği düşünülüyor. 

Safran Tüketim önerisi: 

Faydaları gösteren çoğu araştırma, katılımcıların tükettiği baharatın (veya baharatın aktif bileşiğinin) dozunu kontrol etmek için takviyeleri kullanıyor. Genellikle bunlar normalde bir günde yediğinizden daha büyük dozlar sağlamaktadır. 

Kakule

Kakule; antioksidan, antiinflamatuar, kan basıncını düşürücü ve antidiyabetik etkilere sahip fenolik bileşikler ve uçucu yağlar gibi aktif maddeler içermektedir. 

Biberiye

Biberiye, çeşitli bitkilerde bulunan bir tür fenolik bileşik olan rosmarinik asitin güçlü bir kaynağıdır. Biberinin antibakteriyel, antienflamatuvar, antioksidan, ağrı kesici ve antiviral etkisi vardır. 

Kekik

Kekik, güçlü antioksidan özelliklere sahip terpen, timol ve karvakrol dahil bitki bileşiklerini içerir. Geleneksel tıp sistemleri kekiği; hazımsızlık, öksürük, ishal ve bronşit gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanmaktadır. 

Baharatların Riskleri

• Aktarda çok fazla beklemiş baharatlar kullanılmamalıdır. 
• Paketli satılan ve üzerinde son kulanma tarihi yazan baharatlar tercih edilmelidir.
• Yemeğinizin lezzetinden daha fazla keyif alsanız da, şifalı ot ve baharatları tüketmek bazen bazı riskleri beraberinde getirebilir
• Bir baharata karşı olası bir alerjiniz veya intoleransınız olabilir. 
• Bazı şifalı bitkiler de ilaç etkileşimleriyle ilişkilendirilebilir.