Bütün yaş gruplarındaki çocuklarda dışkının normal olarak boşaltılması bir sağlık göstergesi olarak düşünülüyor. Bu nedenle de hayatın ilk aylarından itibaren bu durum önem kazanmaya başlıyor. Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Çocuk Sağlığı uzmanları, çocukların yaklaşık yüzde 30’u, çocuk polikliniklerine başvuran çocukların ise yüzde 1-2’sinin kabızlıktan yakındığını vurguluyor. Bu sorunun gerek çocuk gerekse ebeveynler açısından zorlukları da beraberinde getirdiğini söylüyor.
Kişiden kişiye de değişkenlik gösterebileceği için, en basit tanımla, dışkılamada zorluk ya da gecikme olarak ifade ediliyor. Dışkılama sıklığına göre tanımlandığında “haftada üçten az dışkılama” olarak kabul edilir. Ancak bebek ve çocuklardaki tanım erişkinlerden farklılık gösteriyor. En az iki haftadır dışkılamaların çoğunda çakıl taşına benzer sert dışkı, en az iki haftada haftada iki veya daha az sayıda sert dışkılama kabızlık olarak tanımlanıyor. Bu sorunun çocukların genel sağlığı açısından son derece önemli olduğunu söyleyen uzmanlar, kabızlığın farklı hastalıklardan da kaynaklanabileceğini belirtti ve konuyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Kabızlık Ciddi Sorunlara Yol Açabilir!
Kabızlığın basit bir sorunmuş gibi algılanmaması ve mutlaka değerlendirilmesi gerektiğine işaret eden uzmanlar şöyle konuşuyor: “Çocukta iştahsızlık-gelişme geriliği, karın ağrısı, çocuğun ve ailenin yaşam kalitesinde bozulma, mutsuzluk, huzursuzluk ve bunların sonucunda psikolojik bozukluklar (özellikle dışkı kaçırma (enkoprezis) de varsa sosyal dışlanma, (depresyon ve anksiyete), anüste çatlak / yırtık (anal fissür), dışkıda kanama, hemoroid, kalın barsağın son kısmının dışarı çıkması (rektal prolapsus), tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, idrar kaçırma gibi ciddi sorunların ortaya çıkabileceği unutulmamalı.”
Okul Çağındaki Çocukların Yüzde 2’si Bu Sorunu Yaşıyor
Okul öncesi çocukların yaklaşık yüzde 3’ünün okul çağındaki çocukların ise yüzde 1-2’si kabızlıktan yakındığını belirten uzmanlar, “Ayrıca, genel pediatri polikliniklerinin yüzde 3-5’ini, çocuk gastroenteroloji polikliniklerinin ise yüzde 25’e kadar yüksek bir oranını kabız hastaları oluşturur” diyor. Bebekler hayatlarının ilk haftasında genelde günde 4-6 kere dışkılıyor. Bu sıklık yaşla birlikte giderek azalıyor ve 2 yaş dolayında günde 1-7 dışkılama ve 4 yaş dolayında günde 1-2 dışkıya kadar düşebiliyor. Dört yaşından sonra dışkılama sayısında değişiklik görülmüyor.
Çocuklar Neden Kabızlık Yaşar?
Uzmanlar, verdiği bilgiye göre, çocuklarda kabızlığın yüzde 90-95’inin nedenini fonksiyonel kabızlık oluştururken geriye kalan bölümü de organik nedenlerden kaynaklanıyor. Fonksiyonel kabızlık, altta yatan patolojik bir durumun olmadığı kabızlık olarak tanımlanıyor ve genellikle 5 yaş altındaki çocuklarda görülüyor. Bu durumda çocuklar sıklıkla dışkılamada ağrı duydukları için bu ağrıyı hissetmemek için dışkı yapmayı geciktiriyor ve dışkıyı tutuyor. Ağrılı dışkılamaya yol açan çeşitli değişik nedenlerin olabileceğini hatırlatan uzmanlar, “Tuvalet eğitimi, diyet değişiklikleri, stresli olaylar, araya giren enfeksiyonlar, tuvalet olmayışı veya uygun olmayışı, çocuğun oyun, okulda arkadaşlarla birlikteliği gibi nedenlerle dışkılamayı geciktirebiliyor” diyor.
Organik nedenlerin altında ise birçok sorun yatabiliyor. Bunlar, anatomik bozukluklar, hipotiroidi, hiperparatiroidi, diyabet, kistik fibrozis, çölyak gibi metabolik ve gastrointestinal hastalıklar, spinal kord anormallikleri, spinal kord travması, serebral palsi gibi nöropatik durumlar, intestinal sinir ve kas bozuklukları, anormal karın kas yapısı, bağ dokusu hastalıkları ve bazı ilaçlar olarak sıralanıyor. Bunun yanısıra, inek sütü protein intoleransı, yetersiz lif alımı, yetersiz sıvı alımı gibi beslenme alışkanlıkları ve ağır metal alımı, D vitamini intoksikasyonu da organik kabızlığa neden olabiliyor.
Riskli Dönem Katı Gıdalara Geçiş
Uzmanlar kabızlık için riskli olan ilk dönemin bebeğin anne sütü dışındaki besinlere geçildiği dönem olduğunu belirterek, “Bu dönemde çocuğun diyetinde yetersiz miktarda lif vardır ve bu durum sıklıkla kabızlığa yol açan ana nedenlerdendir . Yeterli miktarda lif ve sıvı alımı kabızlık oluşumunu engellemede veya hafif aralıklı kabızlığın Tedavisinde Yardımcı Olabilir. Bu Dönemde Anneleri Doğru Bilgilendirme Çok Önemlidir.”
Kabızlık Mutlaka Tedavi Edilmeli
Altta yatan patolojik durum olmasa da kabızlığın uzun yıllar devam ederek ve çocuk ve ailenin yaşam kalitesini ve sosyal hayatını bozabildiği için tedavi edilmesi gereken bir sorun olduğunu belirten uzmanlar, sözlerine şunları ekliyor:
“Kabızlık için yoğun tedavi almış ve 1 yıldan beri laksatif kullanmayan hastaların sadece yüzde 50’sinin başarıyla tedavi edildiği görülmüştür . Yapılan başka bir çalışmada ise 5 yaşından önce kabızlığı olan hastaların yüzde 25’inin ergenlikten sonra da kabızlıkla ilgili ciddi yakınmalarının devam ettiği gösterilmiştir.
Tedavinin 4 Ana Basamağı Var
Çocukluk çağı kabızlık tedavisi, eğitim, boşaltım, dışkının tekrar birikmesinin önlenmesi ve takip olmak üzere 4 ana basamaktan oluşuyor. Bu noktada öncelikle aile ve çocuğun bilgilendirilmesi gerektiğinin altını çizen uzmanlar, şu bilgileri veriyor: “Bunun içinde aileye hastalık ile ilgili detaylı bilgi verilmeli ve aile ile çocuğun rahatlaması sağlanmalı. Daha sonra rektumdaki taşlaşmış dışkı boşaltılmalıdır. Dışkı birikiminin önlenmesi için düzenli bağırsak alışkanlığının sağlanması gerekmektedir. İdame tedavisi olarak tanımlanan bu dönemde, diyet, ilaç–mineral yağı / laktuloz, sorbitol-, yemeklerden sonra tuvalete gitmek ve ödüllendirme gibi davranış değişiklikleri yarar sağlayacaktır. Kabızlık yakınması olan çocuk veya ebeveynlere ilaç dışı önerilebilecek en önemli seçeneklerden biri beslenme şekil ve içeriğinin değiştirilmesidir. Yapılan çalışmalarda kabızlığı olan ergenlerin daha az sıvı ve diyet lifi aldığı gösterilmiştir.”
Çocuklarda Kabızlıkta Yemek Düzeni Çok Önemli
Kabızlık yaşayan çocukların beslenmesinde, yumuşak dışkının devamı için sıvı alımı ile emilen ve emilemeyen liflerin alımının arttırılması öneriliyor. Çocukların beslenmesinde dikkat edilmesi gereken noktalar konusunda uzmanlar, şunları anlatıyor:
“Lifler, özellikle meyve ve sebzelerde bulunur. Bunlar, dışkının sıvı içeriğini ve sıklığını artırır. Yine meyve suları osmotik etkileri ile laksatif şeklinde yararlı olurlar. Diyet posa içermeli ve diyetteki posa miktarı yavaş yavaş artırılmalıdır. Diyet lifi, kalın bağırsaktaki su tutulmasını ve mikrobiyal kitleyi artırarak dışkıyı yumuşatır ve geçiş zamanını azaltır. Mevsiminde olmak kaydıyla tüm meyve sebzelerin tüketilmesi önerilmektedir (bilinen allerji veya reaksiyon yok ise). Meyve ve sebze suları veya püreleri önerilmemektedir. Patlamış mısır da iyi bir lifli gıdadır. Çocuğun günlük alması gereken lif miktarı “yaş (yıl) + 5 gram”dır. Süt ve süt ürünlerinin miktarının bazı çocuklarda azaltılması gerekebilir.”
”
İlgili Yazılar
- Kızamık Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
- Çocuklarda Kalp Çarpıntısı
- Çocuklarda Grip Aşısı
- Hormon Bozucular
- Anne Sütü ve Emzirmenin Faydaları
- Yenidoğan Döneminde Konjenital CMV Enfeksiyonu
- Bebekler Yürümeye Ne Zaman Başlar?
- Bebekler Ne Zaman Konuşmaya Başlar?
- Bebek Kıyafeti Nasıl Seçilmeli?
- Otizm Spektrum Bozukluğu Nedir?
- Uykusuzluk Çocuklarda Hangi Hastalıklara Yol Açabilir?
- Yenidoğan Yoğun Bakım Tedavisinde Hedef Nedir?
- Prematüre Bebeklere Özel Bakım
- Çocukları Güneşin Zararlı Etkilerinden Nasıl Koruruz?
- Çocuklarda Sıcak Çarpması
- Okul Öncesi Sağlık Kontrolleri Sosyalleşme ve Başarıyı Artırıyor
- Okul Çantasındaki Tehlikelere Dikkat!
- Çocuklarda Doğru Beslenme Çantası Nasıl Olmalı?
- Çocuklar Hangi Öğünde Neyi Ne Kadar Tüketmeli?
- Çocuklarda Besin Alerjisine Dikkat!
- Çocuklarda Besin Alerjisinin En Önemli Nedeni Genetik
- Alerjik Hastalıkların Oranı Son 20 Yılda Yüzde 3’ten 15’e Çıktı
- Çocuklarda Kafein Tüketimi
- Çocuklarda Obezite ve Beslenme Önerileri
- Çocuklarda Obezite Nedenleri ve Tedavisi
- Çocuklu Bir Ailenin Yaz Tatili Valizinde Neler Olmalı?
- Çocuk ve Bebeklerde Yazlık Kıyafet Seçimi
- Yaz Aylarında Yenidoğan Bebekler ve Küçük Çocuklar Nasıl Beslenmeli?
- Çocuk Check Up
- Çocuklarda Diyabet
- Okula Başlayan Çocukların Düzeni Değiştirilmelidir
- Bebeğimi Nasıl Giydirmeliyim?
- Çocukları COVID-19’dan Koruma
- SMA’dan Kurtuluş Taşıyıcılık Testinden Geçiyor
- Çocuklarda D Vitamini Kullanımı
- Bebek Gelişimi Nasıl Olmalı?
- Çocuklarda COVİD-19 Aşılanması
- Bebekler İçin Tamamlayıcı Besinler
- Çocuklarda Yüksek Ateş
- Tiroid Hormonu Azlığı Boy Kısalığı Nedeni Olabiliyor!
- Çocuklarda Yüksek Ateş Yazı Dizisi III
- Çocuklarda Yüksek Ateş Yazı Dizisi IV
- Çocuklarda Yüksek Ateş Yazı Dizisi V
- Çocuklarda Yüksek Ateş Yazı Dizisi II
- Çocuklarda Yüksek Ateş Yazı Dizisi I
- 648 Gram Doğan Umut Bebek Hayata Tutunmayı Başardı
- Bebeğiniz İlk Adımlarını Sağlıkla Atsın
- Obezite Erken Ergenliği Artırıyor; Kız Çocuklarına Dikkat
- El, Ayak, Ağız Hastalığı Nedir?
- Çocuklu Aileler İçin Tatil Rehberi
- Emzirmek Bebeğin Özgüvenini Artırıyor
- Tuvalet Eğitimi İçin Adım Adım İpuçları…
- Sık Hastalanan Çocuklara Dikkat!
- Hipertansiyon Çocuklarda Büyüme Geriliğine Yol Açar mı?
- Kafa Travmaları Kalıcı Hasara Neden Olabiliyor
- Çocuklardaki Yürüme Problemi “Vertigo”yu İşaret Edebiliyor
- Çocuğum Nasılsa Uzar Diye Zaman Kaybetmeyin
- Çocukların Topa Kafayla Vurma Yasağına Doktor Desteği
- Demir Eksikliğinin Yaşamsal Önemi Var
- Çocukları COVID-19 Koronavirüsten Nasıl Koruyabiliriz?
- Prematüre Bebeklerin Bakımının 10 Püf Noktası
- Lösemiyi Yendi, Hastane Odasında Kep Atıp Üniversiteyi Kazandı
- Yenidoğan Bebeklerde En Sık Görülen Cilt Döküntüleri
- Geçmeyen Yorgunluğunuzun Nedeni D Vitamini Olabilir
- Çocuklarda Ciddiye Alınması Gereken Döküntüler
- Çocukların Bağışıklığını Güçlendirmek İçin Paketli Ürünlerden Uzak Tutun
- Çocuklarda En Sık Görülen 9 Kanser Türü
- Dünyada Her 3 Dakikada 1 Çocuk Kanser Tanısı Alıyor
- Çocukluk Çağı Kanserlerinde Umut Veren Gelişmeler
- Çocuklarda Reflü Sıklığı Artıyor mu?
- Okul Çağındaki Çocukların Yüzde 2’si Bu Sorunu Yaşıyor
- Çölyak Çocuklarda Büyüme Geriliği Nedeni Olabilir
- Pika Sendromlu Hastaların Toprak Yemesi
- Çocukluk Çağı Lösemilerinde Tedavi Şansı Yüksek
- Bu Hastalık Çocukların Geç Yürümesiyle Kendini Gösterebiliyor
- Akraba Evlilikleri Kas Hastalıklarına Zemin Hazırlıyor
- Anne ya da Babası Alerjik Olan Çocuklar Daha Riskli
- Nöromusküler Hastalıklar İçin Hangi Önlemler Alınmalı?
- Bebeklerde Reflü Şikâyeti Yükseldi!
- Çocuklarda Göz Travması, Glokoma Neden Olabiliyor
- Bebek Giyiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Kızını Lösemiden Kaybeden Baba, Kök Hücre Bağışıyla Hayat Kurtardı
- Prematüre Bebek Nedir, Nasıl Olur ve Nasıl Beslenir?
- Yaz Aylarında Çocuklarda Alerjiler Artabiliyor
- İdrar Yolu Enfeksiyonu Geçiren Çocuklarda, Böbrek Reflüsü
- Okul Öncesi Sağlık Kontrolleri de Tamam mı?
- Bebeğinize Doğum Sonrası İlk Muayeneler
- Çocuklarda Aşının Önemi
- Çocukluk Çağı Lenfoma Tedavileri Umut Veriyor!
- Kuralları En Baştan Belirleyin!
- Bebekteki Ani Değişimin Nedeni Büyüme Atağı Olabilir
- Bırakın Yabancıyı Anne-Baba Dahi Bebeği Öpmesin
- Basit Önlemler ile Çocukları Hastalıklardan Korumak Mümkün
- Çocuğunuz Hasta Olsa Bile Banyo Yapmalı
- Çocuğunuz Kışın Sürekli Hastalanıyorsa, Nedeni Alerji Olabilir
- Tatilde Çocuk Beslenmesinin Püf Noktaları