Karaciğer Naklinde Canlı Vericili Nakilin Avantajları Nelerdir?
Canlı vericili karaciğer naklinin temel avantajı nakle ihtiyacı olduğu zaman kadavradan nakil bekleme listesinde sırasını beklemek zorunda kalmadan nakil işlemi gerçekleşebilir. Ülkemizde organ bağışı son derece az olduğundan, listede bekleyen hastalar, sıranın kendisine gelmesini beklerken durumları kötüleşip, organ nakli sonrası erken dönemde komplikasyon riskleri artmakta ve nakil sonrası başarı şansını azaltmaktadır. Eğer yeterli sayıda kadavra karaciğeri olsaydı canlı vericili organ nakli pek göz önünde bulundurulmazdı.
Karaciğer Naklinde Vericinin Karaciğeri Ne Kadar Çıkartılmaktadır?
Genelde karaciğerin @ - p arasında bir bölümü çıkartılır. Karaciğer sağ lob ve sol lob olarak ikiye ayrılır. Karaciğerin anatomik olarak bu şekilde ikiye ayrılmış olması, fonksiyon olarak birbirinden özgür çalışabilen iki ayrı karaciğer parçası elde edilmesini sağlamaktadır. Sağ lob karaciğerin ortalama yüzde 60’ını sol lob ise @’ını oluşturmaktadır. Nakil ameliyatında vericinin safra kesesi de alınmaktadır.
Vericiden Alınan Karaciğer, Ne Zaman Nakledilir?
Karaciğer Nakli sürecinde verici ve alıcının ameliyatları aynı anda yapılmaktadır.
Karaciğer Naklinde Herkes Canlı Verici Olabilir mi?
Genel olarak verici olmak için 18 ile 60 yaşları arasında olunması gerekmektedir. Verici ile alıcının aynı boyutlarda olması tercih edilir ancak bazı durumlarda vericinin boyut olarak alıcıdan daha küçük olduğu durumlar görülmektedir. Verici kadınsa hamile olmamalıdır. Verici kilolu olmamalıdır ancak kilosu olsa bile kilo kaybederek potansiyel bir verici durumuna gelebilir. Verici bu ameliyatın bütün risklerini anlayacak durumda olmalıdır bunun yanında ameliyat sonrası kısa ve uzun dönemde doktorların vereceği bütün talimatlara uyum göstermelidir.
Karaciğer Naklinde Verici ile Alıcı Akraba Olmak Zorunda mıdır?
Ülkemizde 4. dereceye kadar akrabalar karaciğer vericisi olabilmektedir. Akrabalık derecesi olmayan vericilerin durumları Sağlık Bakanlığı Etik Kurulu’nda değerlendirilip karar verilmektedir.
Karaciğer Naklinde Eğer Alıcının Akrabası Olursam, Bu Oluşabilecek Rejeksiyon (reddedilme) Riskini Azaltır mı?
Vericinin alıcı ile kan bağı olması, rejeksiyon riskini azaltmadığı çalışmalarda bildirilmiştir. Ayrıca alıcı ve verici arasındaki ilişki ameliyat sonrası alıcının ihtiyacı olan immunsupresif tedavinin düzeyini de etkilememektedir. Ancak tek yumurta ikizlerinin bu tür durumlarda farklılık gösterme ihtimali vardır.
Karaciğer Nakli Değerlendirmesinde Nelere Bakılır?
Alıcı ile vericinin kan grupları uyumlu olmalıdır. Değerlendirmede vericinin karaciğerinin normal ve yeterli boyutlarda olmasına bakılır. Ayrıca vericinin bu prosedürü zora sokacak herhangi bir psikiyatrik rahatsızlığı olmamasına dikkat edilir. Vericinin alıcıya geçirebilecek herhangi bir bulaşıcı hastalığının olmaması gerekir. Son olarak vericinin hiçbir baskı altında kalmadan, kendi hür iradesi ile karar vermiş olması gerekmektedir.
Nakil Sürecinde Değerlendirmeyi Kim Yapmalı?
Organ naklinin ayrıntılı bir süreç olması nedeni ile bütün testlerin ve değerlendirmenin ekibimiz tarafından yapılması daha iyi olacaktır. Eğer merkezimizden uzak bir yerde yaşıyorsanız değerlendirmenin bir kısmını yaşadığınız yerde yapma durumunuz olabilir ancak her durumda doktorlarımız tarafından gözden geçirilmeniz gerekmektedir.
Nakil Sürecinde Değerlendirme Adımları Nelerdir?
Değerlendirmede ilk adım kan grubunuzu belirlemektir. Bu çok basit bir testtir. İsterseniz doktorunuza isterseniz herhangi bir kan merkezine yaptırabilirsiniz. Vericinin kanı ya alıcıyla aynı olmalı ya da “0” olmalıdır. Vericinin Rh faktörünün (+) veya (-) olmasının herhangi bir etkisi yoktur.
Değerlendirmede bir sonraki adım ultrason ve bilgisayarlı tomografi ile detaylı bir şekilde karnınıza ve karaciğerinize bakılmasıdır. Karaciğerinizin boyutu ve kanlanması ölçülür. BT karaciğeriniz hakkında bize detaylı bilgi verir, karar aşamasında büyük rol oynar. BT de uygun bulunan donör adayına safra yollarına yönelik MRCP çekilir. Buna ek olarak ekibimizden bir hepatolog ve bir cerrah sizi değerlendirir. Bunun dışındaki testlerde durumunuza göre önem kazanabilir.
Nakil Sürecinde Randevularıma Aç mı Gelmeliyim?
BT görüntülemesinde 3-4 saatlik açlıkla gelmelisiniz. MRCP için 8 saat aç kalmanız gerekmektedir. Ama genel olarak size özellikle söylenmedikçe randevulara aç gelmeniz gerekmemektedir.
Nakli Sürecinin Her Aşamasında Ailem de Benimle Birlikte Olmalı mı?
Randevulara gelirken yanınızda bir yakınınız veya akrabanız olması önemlidir. Böylece onların da prosedür hakkında bir bilgisi olur. Bütün randevularda verici ve ailesi akıllarına takılan bütün soruları sorabilir ve daha fazla bilgi edinebilirler. Size refakat eden yakınınızın son randevuya kadar sizinle olması önemlidir.
Nakil Sürecinde Verici Olup Olamayacağımı Ne Zaman Öğrenebilirim?
Genel olarak değerlendirmeyi bitirdikten hemen sonra bilgilendirileceksiniz. Bazen ameliyatınızı etkileyeceği düşünülen ileri tıbbi testlere ihtiyaç duyulabilir. Size verilen bilgileri anlamış olmanız son derece önemlidir. Karaciğerinizi bağışlama kararı ciddi bir karardır.
Karaciğer Naklinde Verici Olabileceğime En Son Kim Karar Veriyor?
Bütün gereken testleri tamamladıktan sonra ekibimiz toplanıp sonuçları gözden geçirecektir. Ekibimiz içinde doktorlar, cerrahlar, hemşire koordinatörleri, radyologlar, anestezistler, psikiyatrlar ve eğer varsa randevularda sizi değerlendirmiş konsültan hekimler bulunmaktadır. Çıkacak olan karar hiç bir zaman ferdi olmamaktadır. Karar, her zaman ekip olarak ve vericinin sağlığı göz önünde bulundurularak verilmektedir.
Alıcının Hastalığının Sebebi Vericinin Kararını Etkilemeli mi?
Verici büyük bir özveride bulunarak karaciğerinin bir parçasını vermeye gönüllü olur. Bu fedakarlık alıcının hayatını kurtaracaktır. Bazı hastalıklar (Hepatit C ve karaciğer kanseri gibi) nakilden sonra nüksedebilir. Ameliyattan önce, bu nakilden neler beklendiğini olası komplikasyonları ve alıcının o andaki tıbbi durumu sizinle konuşulacaktır. Bu konuşmalarda gizlilik esastır ve vericiden de aynı hassasiyet beklenir. Bu konuların verici ile konuşulması, alıcıdan gizlenmeyecektir.
Karaciğer Naklinde Verici Ameliyatının Olası Komplikasyonları Nelerdir?
Verici ameliyatlarında yaşam kaybı riski yüzde 0,2 - 0,5’dir ki bu oldukça düşük bir risktir. Verici ameliyatı esnasında karın açıldığı zaman karşılaşılabilecek aşırı karaciğer yağlanması, karaciğerde beklenmedik anatomik, yapısal, varyasyon veya karın içinde görülebilecek kitleler, vesaire komplikasyonlar bu ameliyatın sonlandırılmasına neden olabilir. Ameliyat sonrası kanama ve safra kaçak riski olabilir. Bu durum kan transfüzyonu ve tekrar ameliyat olmayı nadiren gerektirebilir. Bu komplikasyonların görülme sıklığı çok az olsa da risk her zaman bulunmaktadır. Bu riskler detaylı biçimde size değerlendirmeler sırasında anlatılacaktır. Küçük safra kaçakları, küçük yara yeri enfeksiyonları ve bazı gastrointestinal rahatsızlıklar (kabızlık, sindirim güçlüğü, bulantı) en çok rastlanan komplikasyonlardır. Bu komplikasyonlar bir kaç hafta içinde düzelmektedir.
Karaciğer Nakli Ameliyatı Sırasında Vericiye Kan Transfüzyonu Yapılır mı?
Karaciğer nakli ameliyatı sırasında kan transfüzyonu verici için çok nadir olsa da bazen ihtiyaç duyulabilir.
Değerlendirme Süreci veya Ameliyat Öncesi Aldığım İlaçları Kesmeli miyim?
Doktorlarımız size söyleyene kadar aldığınız ilaçları kesmeyin. Aspirin ve benzeri ilaçları karaciğer biyopsisi veya ameliyattan 7 gün önce kesmelisiniz. Bu tür ilaçlar pıhtılaşmayı engellediği için kanama komplikasyon riskini oldukça arttırır. Doğum kontrol veya hormon replasman terapisi alan kadınlar için de bu ilaçları kesmeleri tavsiye edilir. Bu tür ilaçlar kanın daha çabuk pıhtılaşmasını sağladığı için ameliyat sonrası dönemde komplikasyon riskini artırmaktadır.
Karaciğer Nakli Sonrasında İşten Ne Kadar Uzak Kalacağım?
Ameliyat sonrası minimum dinlenme süresi 4 - 6 haftadır. İyileşme süreci insandan insana değişeceği için ağrının ve yorgunluğun geçmesi 8-12 haftayı bulabilir.
Karaciğer Naklinde Ameliyat Kesisi Ne Büyüklüktedir?
Ameliyat kesisi “J” şeklinde veya “Mercedes” denilen büyük bir kesidir.
Kesi Yarası İyileştikten Sonra Vücudumda İz Kalacak mı?
Çoğu vakada kesi çabuk iyileşmektedir ve gittikçe küçülmektedir. Ancak her zaman görünür olacak. Eğer yara yeriniz enfekte olursa bu durumda daha geniş ve görünür bir yaranız olabilir.
Karaciğer Naklinde Ameliyat Sonrası Çok Ağrım Olacak mı?
Ameliyattan sonra ilk 3 gün damardan, daha sonra ağızdan alınan ilaçlarla ağrınız kontrol edilmektedir.
Karaciğer Naklinde Ameliyattan Sonra Normal Bir Yaşamım Olacak mı?
Herhangi bir komplikasyon yaşanmadığı taktirde yaklaşık 3 ayda eski yaşantınıza dönmenizi bekleriz. Uzun dönemde komplikasyon yaşanma riski çok azdır.
Karaciğer Vericisi Birden Çok Bağış Yapabilir mi?
Karaciğerinizin belli bir bölümünü bir kere bağışladıktan sonra ikinci kez bağışlayamazsınız.
Nakli Sonrasında Ne Zaman Araba Kullanabilirim?
Ameliyat sonrası 4 hafta araba kullanmamanız tavsiye edilir. Araba kullanmaya karar vermeden önce fiziksel ve mental olarak sağlam, reflekslerinizin ve en önemlisi karınla ilgili bir sıkıntınızın olmaması gerekir.
Karaciğer Nakli Sonrasında Ne Zaman Ayağa Kalkabileceğim?
Anesteziden uyanır uyanmaz “egzersiz” yapmaya başlayacaksınız. Sizden nefes ve öksürme eksersizleri yapmanız istenecek. Ayrıca bacaklarınızdaki kasları periyodik olarak kasıp gevşetmeniz istenecek. Ameliyattan 24 - 48 saat sonrasında yataktan kalkıp yardım ile yürütüleceksiniz. Yürümenin iyileşme sürecinde önemi büyüktür. Olabildiğince çabuk ayaklanabilmek, ameliyat sonrası gelişebilecek birçok komplikasyon (kanın pıhtı atması, zatürre, kas erimesi gibi) riskini azaltmaktadır. Evinizde uygulamak üzere yürüme programı hazırlanacaktır. Unutmayın ki amaç 2 - 3 ay içerisinde eski sağlığınıza kavuşmanızı sağlamaktır.
Nakli Sonrasında Ne zaman Seyahate Çıkabilirim, Uçağa Binebilirim?
En az 4 hafta veya tercihen 8 -12 hafta yurt dışına çıkmak için herhangi bir plan yapmayın. Eğer evinize dönmek isterseniz ve şehrinizde kontrollere gidebileceğiniz, canlı vericili karaciğer nakli hakkında bilgisi olan bir hekim varsa 2 - 4 hafta sonrasında kendinizi iyi hissederseniz evinize dönebilirsiniz. Önemle hatırlatmamız gerekir ki en ufak bir komplikasyon şüphesinde değerlendirme ve tedavi amaçlı merkezimize geri çağrılacaksınız.12.hafta sonunda istediğiniz yere istediğiniz şekilde seyahat edebilirsiniz.
Karaciğer Nakli Programlandıktan Sonra, Nakil Kesinlikle Gerçekleşir mi?
Ne yazık ki konu karaciğer nakli olunca birçok durum planlarımızı değiştirebilir. Alıcının durumu kötüleşip nakil olamayacak duruma gelebilir veya alıcıda enfeksiyon ve bunun gibi ameliyat öncesi tedavi edilmesi gereken bir durum ortaya çıkabilir.
Karaciğer Naklinde Vericinin Hastanede Ne Kadar Kalması Gerekir?
Vericilerin hastanede kalış süresi 7 ila 10 gündür.
Karaciğer Nakil Sürecinde Verici ile Alıcı Aynı Odayı mı Paylaşır?
Hayır. Alıcı servise çıkmadan 1-2 gün cerrahi yoğun bakım ünitesinde tutulur.
Karaciğer Nakli Sonrasında Verici Yoğun Bakım Ünitesinde Tutulur mu?
Ameliyat sonrası verici bir geceliğine cerrahi yoğun bakım ünitesinde tutulur. Burada vericiye yakın takip yapılır. Ertesi gün anesteziyi tamamen attıktan ve her şeyi stabil olduktan sonra kanaması veya herhangi bir komplikasyonu yoksa servise çıkarılır.
Karaciğer Nakli Sonrasında Ne Yiyip İçebilirim?
Ameliyattan sonra bağırsaklarınız çalışmaya başlar başlamaz yiyip içebilirsiniz. Eğer gaz çıkışlarınız sağlanmışsa su yudumlamanızda herhangi bir sakınca yoktur. Su yudumlarken yanında bulantı veya kusma eşlik etmiyorsa, sıvıları ve yumuşak gıdaları tüketebilirsiniz. 2 gün içerisinde de normal gıda alımına başlayabilirsiniz. Bazen vericiler yeme alışkanlıklarına bu kadar hızlı dönemeyebilirler, bazı vericilerde ameliyatın 3-7.günleri arası,3-4 gün süren ciddi bulantı şikayetleri olabilmektedir. Ne kadar az ağrı kesici kullanılırsa bağırsaklar o kadar çabuk toparlanır.
Karaciğer Naklinde Vericiye Tüp veya Dren Takılıyor mu?
İlaç veya dışarıdan sıvı verebilmek amacı ile 1 veya 2 adet damar yolunuz olabilir. Bu damar yollarından biri size ağrı kesici vermek için kullanılır. Ayrıca böbrek fonksiyonlarını takip edebilmek için mesanenize bir sonda yerleştirilir. Karnınıza 1 veya 2 adet küçük drenaj tüpü yerleştirilir. Damar yolu, idrar sondası 3 - 4 gün içerisinde çıkarılır. Karnınızdaki drenaj tüpü 6 - 7 gün içinde çıkarılır.
Nakli Sonrasında Verici Kontrol İçin Tekrar Hastaneye Gelmeli mi?
Bu büyük bir ameliyat olduğundan her şeyin sorunsuz gittiğine emin olana kadar sizi gözlemleyeceğiz. Taburcu olduktan sonra 1 hafta sonra kontrol amaçlı hastanemize gelmelisiniz. Vericilerden 3. ayda ve 6.ayda kan tahlili yaptırması istenecektir. Her şey normalse verici için başka bir kontrole gerek kalmayacaktır.
Karaciğer Nakli Sonrasında Hastaneye Yakın Bir Yerde mi Bulunmalıyım?
Ameliyat sonrası 2 - 3 hafta kadar merkezimize yakın bir yerde bulunmanız gerekmektedir. Ayrıca herhangi bir problem durumunda merkezimize geri dönebilmelisiniz. Eğer şehir dışından geliyorsanız bir yakınınızın refakatçi olarak sizinle kalması iyi olacaktır.
Karaciğer Naklinden Sonra Vericinin Herhangi Bir Tedaviye İhtiyacı Olur mu?
Ağrı kesicilerden başka bir tedaviye ihtiyacınız olmayacak. Eğer yara yeri enfeksiyonu gelişirse antibiyotik almaya ihtiyacınız olabilir.
Nakli Sonrasında Ev Bakımı İçin Hemşireye İhtiyacım Olacak mı?
Bu ameliyat büyük bir ameliyat olsa da kendinizi çok güçsüz ve yorgun hissetseniz de böyle bir profesyonel yardıma ihtiyacınız olmayacaktır. Evde size bakmak için bir akrabanızın veya arkadaşınızın olması yeterli olacaktır. Ayrıca kontroller ve kan testleri için sizi hastaneye getirip götürebilecek birine ihtiyacınız olacaktır.
Karaciğer Nakli İçin Özel Bir Hazırlık Yapmam Gerekiyor Mu?
Bu ameliyat için merkezimizde yapılan medikal hazırlıklar eksiksiz yapılmaktadır. Verici olmanıza karar verildikten sonra, çok fazla ek test yapılmamaktadır. Ameliyattan 1-2 gün evvel verici, alıcı ve ailesi merkezimize çağrılır. Bütün detaylar gözden geçirilip, hastanın veya yakınlarının merak ettiği her konuya açıklık getirilir.
”
İlgili Yazılar
- Siroz Nedir? Siroz Neden Olur?
- Kronik Böbrek Hastalığı ve Tedavi Yöntemleri
- Karaciğer Nakli Tıbbi Terimler
- Karaciğer Nakli Sonrası Evde Bakım Nasıl Olmalı?
- Karaciğer Nakli Alıcı ve Verici Hazırlığı
- Karaciğer Nakli İçin Kimler Verici Olamaz?
- Karaciğer Nakli İçin Kimler Verici Olabilir?
- Karaciğer Nakli
- Karaciğer Nakli Kliniği Hasta Eğitimi ve Evde Bakım
- Gastroenteroloji Cerrahisi Hakkında Merak Edilenler
- Karaciğer Kanseri (Tümörü) ve Tedavisi
- Kayınvalidesinden 23 Yıllık Damadına Böbrek
- Böbrek Nakli Oldu, Kalp Yetmezliğinden de Kurtuldu!
- Kızından Aldığı Karaciğerle Hepatit B ve Sirozu Yendi; Kanserden Kurtuldu
- 10 Soruda Böbrek Nakli
- 18’inde Hepatit B’ye Yakalandı, 20 Yıl Sonra Eşinin Ciğeriyle Hayata Tutundu
- Eşi İçin 40 Günde 20 Kilo Verdi
- Kardeşinin Böbreğiyle Hayata Tutundu
- 12 Yaşındaki Tuğba Nur Nakille Hayata Tutundu
- Hemodiyaliz Hastaları için AV FİSTÜL Doğru Zamanda Yapılmalı
- Kolostomi Torbasından Kurtulmak İçin Türkiye’ye Geldi
- Fıtık Kendiliğinden Geçer mi?
- Kolon Kanserinde Tedaviyi Şekillendiren 3 Önemli Gelişme